Een heilzame opdracht voor iemand die het altijd beter wist

Nijmegen stond bekend als ‘het Havanna aan de Waal’. Het was de enige grote stad met een links bestuur, en de universiteit waar ik net was begonnen met een studie rechten was net zo links. Ik ontmoette medestudenten die meer betrokken waren bij het milieu dan ik, mensen die niet snapten dat er zoveel voedsel verspild werd en die principieel tegen oorlog waren. Het waren allemaal mensen die zeer weinig hadden met de kerk, of met geloof, laat staan met Jezus.

In tegenstelling tot mijzelf. Ik kom uit een kerkelijke traditie waarin het heel belangrijk was om te weten hoe het zit. De Bijbel kon slechts op één manier worden uitgelegd en dat voelde veilig. Het enige probleem was wel dat die uitleg weinig te maken had met de wereld waarin we leefden. Gods nieuwe wereld (of: zijn koninkrijk) was een continue spagaat tussen ‘nu al’ en ‘nog niet’. Waarbij het ‘nu al’ werd genegeerd, dat vonden de meeste dominees te ingewikkeld. Hoe je je leven nu moet leiden was toch vooral een kwestie van het gewoon geloven.

Tot ik in mijn studententijd steeds vaker getrokken werd naar het Oude Testament. Het kwartje viel uiteindelijk toen ik het boek van de profeet Micha las. Tot mijn schaamte merkte ik hoe weinig ik wist van de kleine profeten. Ik had eerlijk gezegd geen idee wat erin stond en kon me er ook geen preek over herinneren. De grootste schok kwam bij het zinnetje in Micha 6 waar staat: ‘Maar de Heer heeft jullie al verteld wat hij van jullie verlangt. Hij heeft al bekendgemaakt wat goed is.’ (Bijbel in Gewone taal).

Ik weet nog dat ik dacht: Huh, ik ben heel benieuwd wat er nu komt… En dan komen de, door de Micha Campagne bekende woorden: ‘Hij vraagt alleen dit: Wees eerlijk, rechtvaardig en trouw. En denk niet alleen aan jezelf, maar leef dicht bij God’ (Micha 6:8). Op één of andere manier voelde dit zo anders dan de ‘juiste Bijbeluitleg’ die ik altijd had gehoord. Maar het voelde zo in lijn met de wereld waarin ik leefde. Ik realiseerde me ook dat het geen simpele woorden zijn, eerlijk gezegd kauw ik er sindsdien op. Mijn vrouw en ik besloten zelfs om de tekst in onze trouwring te zetten, om onszelf er steeds aan te herinneren. 

Sinds dat moment heeft het mij geholpen om de tekst te lezen in verschillende vertalingen. Ik houd van het simpele Engels met: act justly, love mercy and walk humbly with your God. De Hebreeuwse woorden (misjpat voor recht, en chesed voor trouw) openden weer een nieuwe wereld waarin ik ontdekte hoe centraal deze woorden staan bij God. Het is sindsdien een jarenlange zoektocht, waarin ik steeds meer ontdek wat eerlijk en rechtvaardig zijn betekent, en hoe ik daaraan kan bijdragen. Ik heb geleerd om niet alleen aan mezelf te denken, maar andere mensen lief te hebben, en hoe belangrijk het is om dicht bij God te leven. Voor iemand die het altijd beter wist, is dat een heilzame opdracht. 

Deze maand komt de Rechte Bijbel uit. Ik hoop dat je net als ik opnieuw verrast wordt door die oude woorden, en dat God zich opnieuw aan je laat zien. 

Deze blog is geschreven door Geert Jan van Dijk. Hij is Director of Strategy & Impact bij Tear. Tear helpt mensen zelf op te staan uit armoede en onrecht.