Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Matteüs 16:13-23 – Preekinspiratie

Deze passage in de NBV21

Wie is Jezus?

13Toen Jezus in het gebied van Caesarea Filippi kwam, vroeg Hij zijn leerlingen: ‘Wie zeggen de mensen dat de Mensenzoon is?’ 14Ze antwoordden: ‘Sommigen zeggen Johannes de Doper, anderen Elia, weer anderen Jeremia of een van de andere profeten.’ 15Toen vroeg Hij hun: ‘En jullie, wie zeggen jullie dat Ik ben?’ 16‘U bent de messias, de Zoon van de levende God,’ antwoordde Simon Petrus. 17Daarop zei Jezus tegen hem: ‘Gelukkig ben je, Simon Barjona, want dit is je niet door mensen van vlees en bloed geopenbaard, maar door mijn Vader in de hemel. 18En Ik zeg je: jij bent Petrus, en op die rots zal Ik mijn kerk bouwen; de poorten van het dodenrijk zullen haar niet overweldigen. 19Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven; alles wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en alles wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn.’ 20Daarop verbood Hij de leerlingen ook maar tegen iemand te zeggen dat Hij de messias was.

21Vanaf die tijd begon Jezus zijn leerlingen duidelijk te maken dat Hij naar Jeruzalem moest gaan en veel zou moeten lijden door toedoen van de oudsten, de hogepriesters en de schriftgeleerden, en dat Hij gedood zou worden, maar op de derde dag uit de dood zou worden opgewekt. 22Petrus nam Hem terzijde en begon Hem fel terecht te wijzen: ‘God verhoede het, Heer! Dat zal U zeker niet gebeuren!’ 23Maar Jezus keerde hem de rug toe met de woorden: ‘Ga terug, Satan, achter Mij! Je bent een valstrik voor Me. Je denkt niet aan wat God wil, maar alleen aan wat mensen willen.’

Matteüs 16:13-23NBV21Open in de Bijbel

Wil je op het gebied van exegese gelijk meer weten over deze passage?

Op deze pagina vind je aantekeningen bij de tekst en meer informatie over de opbouw en context.

Op deze pagina wordt de betekenis van Jezus’ messiasschap toegelicht en vind je achtergrondartikelen bij dat thema.

Op deze pagina wordt Petrus als ‘rots’ en ‘struikelblok’ verkend, inclusief achtergrondartikelen.

Verder wordt hier het thema gemeente-zijn uitgewerkt, inclusief achtergrondartikelen.

En hier lees je deze tekst in verschillende vertalingen; en wanneer je een Plus-account hebt hier in verschillende vertalingen met aantekeningen (tip: zet bij ‘Persoonlijk’ ‘Toon voetnoten’ en ‘Toon verwijzingen’ aan).

Waar gaat het om in dit gedeelte?

Bekijk of luister

In deze video neemt expert Nieuwe Testament Cor Hoogerwerf je in zo’n 5 minuten mee naar de kern van dit gedeelte en geeft je inspiratie voor een preek:

Je kunt deze inspirerende toelichting ook als audio beluisteren:

Of beluister deze als podcast via Spotify:

Lees de samenvatting

In het Evangelie volgens Matteüs neemt deze passage, samen met vs. 24-28, een bijzonder plek in: het vormt het middelpunt van dit evangelie. In deze passage speelt Petrus een belangrijke rol. Petrus belijdt Jezus als de messias, de Zoon van de levende God, wordt vervolgens door Jezus de rots genoemd waarop Hij zijn kerk zal bouwen en ontvangt de sleutels van het koninkrijk van de hemel. Hoe hangen deze belijdenis, Petrus als rots en de sleutels samen?

We beginnen bij de sleutels. In Matteüs is hét criterium voor de gelovigen dat ze de wil van God doen. Het hebben van de ‘sleutels’ betekent kunnen benoemen wat de wil van God is, aan de hand van uitleg van de wet. Met de ‘sleutels’ geeft Jezus aan Petrus de bevoegdheid om beslissingen te nemen over hoe de wet uit te leggen.  

De reden dat Jezus de bevoegdheid aan Petrus geeft om te beslissen over uitleg van de wet, is zijn antwoord op Jezus’ vraag naar wie Hij is. Petrus belijdt Jezus als de messias, de Zoon van de levende God. Dit, zo geeft Jezus aan, is een geloofsuitspraak, gebaseerd op een openbaring en niet op (menselijk) logisch redeneren, omdat Jezus niet voldoet aan de typische verwachtingen rond de messias. 

Jezus noemt Petrus ‘de rots’ waarop Hij zijn kerk zal bouwen omdat voor de identiteit van de zich nieuw vormende gemeenschap rondom Jezus (a) het antwoord op wie Jezus is en (b) te leven volgens zijn onderwijs fundamenteel zijn. Zo hangen belijdenis, Petrus als rots en de sleutels samen.  

Tegelijk duidt de interactie tussen Petrus en Jezus in het tweede deel van de tekst meteen aan welke grenzen er zijn aan Petrus’ bevoegdheid. Petrus moet evengoed als de andere leerlingen leren dat de messias niet zijn macht zal laten gelden zoals je als mens zou hopen of verwachten. Jezus zet Petrus weer op zijn plaats te midden van de andere leerlingen. Verderop in het Evangelie volgens Matteüs zal blijken dat de bevoegdheid die Petrus ontvangt in feite een bevoegdheid is die gedeeld wordt met het geheel van de gemeenschap.

Verdiepingssporen

Via de volgende invalshoeken kun je je meer inspiratie opdoen voor een preek:

Op deze pagina:

... vind je in video-vorm, podcast en tekst een kernachtige samenvatting van waar het om gaat in dit Bijbelgedeelte.

Daarbij kiezen we het perspectief van de rol van Petrus. Via de diverse invalshoeken vind je de onderbouwing waar de samenvatting op gebaseerd is.

De informatie uit die invalshoeken helpt je om een goed onderbouwde en inspirerende preek te maken die ingaat op actuele vragen.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.25.3
Volg ons