Handelingen 11:19-30 – Preekinspiratie


Klik hier om deze passage te lezen in de NBV21
Waar gaat het om in dit gedeelte?
Bekijk de video
met Remy Splinter, predikant De Meerkerk, Hoofddorp
Lees hier de tekst van de video
Handelingen 11:19-30 – Remy Splinter – De kracht van bemoediging
Vroeger stond ik thuis bekend als de ‘toetjesman’. Hoe vol ik ook zat, voor een bakje vla of een ijsje had ik altijd nog wel ruimte. Waar ik een bijnaam kreeg voor mijn liefde voor nagerechten, daar zien we in Handelingen iemand die een veel mooiere bijnaam ontving.
Zijn echte naam was Josef, een Leviet uit Cyprus, maar de apostelen noemden hem Barnabas, wat betekent: “zoon van de vertroosting”. En dat was niet zomaar een bijnaam; Barnabas was een echte bemoediger.
En een bemoediger ziet wat anderen niet zien. In Handelingen 9 zien we hoe Barnabas opkomt voor Saulus, die door christenen werd gemeden vanwege zijn verleden als christenvervolger. Waar anderen hem afwezen, zag Barnabas potentie in hem. Een bemoediger kijkt namelijk niet alleen naar wie iemand nu is, maar naar wie hij of zij in Christus kan worden.
Later zien we dat Barnabas Saulus opzoekt in Tarsus en meeneemt naar Antiochië om daar samen de jonge gemeente te onderwijzen en te bemoedigen. Ironisch genoeg was die gemeente ontstaan door de vervolging van christenen, waar Saulus eerder een grote rol in speelde.
Na de steniging van Stefanus waren alle christenen namelijk gevlucht uit Jeruzalem en kwamen onder andere in de stad Antiochië terecht. Daar begonnen ze het evangelie ook met niet-Joden te delen. En toen Barnabas daar aankwam, kon hij zijn ogen niet geloven.
Handelingen 11:23: “Toen hij zag wat God in zijn goedgunstigheid had bewerkt, verheugde hij zich en spoorde hij iedereen aan om standvastig te zijn en trouw te blijven aan de Heer.”
Barnabas kwam daar niet om een kerk programma uit te rollen, maar sloot zich aan bij wat God al aan het doen was. Barnabas leert ons te kijken waar Gods Geest werkt, zodat we daar kunnen aansluiten. Zijn rol was om de gemeente aan te sporen om standvastig te zijn en trouw te blijven aan de Heer.
En of we nu spreken over ‘bemoedigen’, ‘vertroosten’ of zoals in deze tekst ‘aansporen’, dat gaat in het Grieks allemaal terug naar hetzelfde woord, namelijk: parakaleo.
En als je het woord bestudeert dan zie je dat het zowel een zachte kant, als een scherpe kant heeft. Soms wordt het vertaald met woorden als: bemoedigen, troosten, “langs” zij komen om naast iemand te staan. Maar soms heeft het een scherpe vertaling: aansporen, een dringend verzoek doen, of zelfs terechtwijzen.
Een echte bemoediger komt dus langs zij en loopt naast je in liefde, maar durft je tegelijkertijd ook te confronteren, de waarheid te zeggen waar dat nodig is. Niet om je klein te maken, maar om je op te bouwen.
Dat is waar mensen door groeien. Niet door mensen die ons alleen maar bevestigen in alles wat we doen. Maar ook geen mensen die ons bij elk foutje afbranden. We hebben Barnabassen nodig, mensen die ons met die combinatie van liefde én waarheid helpen groeien.
In Antiochië bleven Barnabas en Saulus een heel jaar om onderricht te geven. Waarom? Omdat discipelschap geen “quick fix” is. Mensen hebben tijd, aanmoediging en richting nodig om te groeien in geloof.
Handelingen 11:26: “Een heel jaar lang kwamen ze samen met de gemeente en gaven ze onderricht aan tal van mensen.”
Jezus volgen is niet makkelijk. Er zijn verleidingen, afleidingen en momenten van ontmoediging en vervolging. Juist dan hebben we bemoedigers nodig, mensen die langere tijd trouw met ons meelopen.
Kon Barnabas dit doen omdat hij nu eenmaal zo’n voortreffelijke man was? Is bemoedigen weggelegd voor een aantal christenen die nu eenmaal deze eigenschap hebben?
Handelingen 11:24: “Hij was een voortreffelijk en diepgelovig man, die vervuld was van de heilige Geest.”
Nee, we lezen dat hij vervuld was van de Heilige Geest. Bemoedigen is een natuurlijk gevolg wanneer de Heilige Geest in je woont.
Jezus noemt de Geest in Johannes 14 de ‘andere Parakleet,’ afgeleid van datzelfde woord parakaleo. Opmerkelijk is dat het in de Herziene Statenvertaling wordt vertaald met ‘Trooster’, maar in de NBV wordt het vertaald met ‘pleitbezorger’, iemand die het voor je opneemt. Hier zie je weer die harde en zachte kant: waarheid en liefde.
Dat is de sleutel! Barnabas kon bemoedigen, omdat hij zelf werd bemoedigd door de ultieme bemoediger: de Parakleet, de Heilige Geest.
De kerk groeit niet alleen door preken of programma’s. Ze groeit door liefdevolle mensen, vervuld van de Geest, die naar elkaar omzien. God wil ook jou gebruiken. Niet alleen om bemoedigd te worden, maar om een bemoediger te zijn.
Een zoon, een dochter van vertroosting, door de troost en de bemoediging die je in eerste instantie zelf hebt ontvangen in Jezus Christus, door Zijn Geest.
Voor wie mag jij een Barnabas zijn?
Mag Hij jou gebruiken om Zijn kerk te bouwen, door de kracht van bemoediging.
Ter inspiratie: Een kerk die samenwerkt en ondersteuning biedt
Handelingen 11:19-30 laat een keerpunt in de vroege kerk zien. De christelijke boodschap breidt zich uit naar niet-Joden. Antiochië wordt een centrum van groeiend geloof. God werkt dus door tegenslag heen: toen de leerlingen zich na de dood van Stefanus verspreidden, namen ze hun geloof met zich mee. Wat menselijk gezien een crisis is, blijkt deuren open te zetten voor het werk van God. Sterker nog: Gods genade blijkt geen grenzen te kennen. Dit roept de vraag op: wie durven wij uit te nodigen, wie sluiten we (onbewust) buiten?
Barnabas speelt in dit alles een sleutelrol: hij ziet Gods werk, bemoedigt de gemeente en haalt Paulus erbij. Hij begrijpt dat geestelijke groei samenwerking vraagt. Hoe kunnen wij in onze kerken zoals Barnabas zijn: bruggenbouwers die anderen opzoeken, bemoedigen en ruimte geven aan talenten?
De samenwerking die Barnabas stimuleert, heeft tot slot ook een naar buiten gerichte kant. In plaats van naar binnen te keren, kijkt de gemeente wie er harder getroffen worden: de mensen van de gemeente in Jeruzalem. De gemeente in Antiochië ondersteunt de gelovigen in Jeruzalem, zelfs als ze hen niet persoonlijk kennen. Dit laat een kerk zien die ook met daden de taal van liefde spreekt. Geloof krijgt heel letterlijk handen en voeten: Paulus en Barnabas worden erop uitgestuurd de materiële ondersteuning te overhandigen.
Uitgelicht
Josef Barnabas maakt in dit gedeelte zijn bijnaam waar (‘zoon van de vertroosting/bemoediging/aansporing’, Hand. 4:36). Hij is bruggenbouwer tussen de gemeente in Jeruzalem en de grotendeels niet-Joodse gemeente in Antiochië. Hij treedt ook op als mentor door Saulus naar Antiochië te halen.
Meer weten?
Wil je op het gebied van exegese gelijk meer weten over deze passage?
Op deze pagina
Hier
En wanneer je een Plus-account hebt, vind je hier
Handelingen-serie (8 items) - De kerk in beweging
Op deze pagina:
... vind je in video-vorm en tekst inspiratie voor de preek verbonden aan de kern van dit Bijbelgedeelte.
We zien een keerpunt in de vroege kerk. De christelijke boodschap breidt zich uit naar de heidenen, en Antiochië wordt een centrum van groeiend geloof. Antiochië op haar beurt ondersteunt Jeruzalem in tijden van hongersnood.
Je vindt op deze pagina ook links naar meer achtergrondinformatie bij deze passage. Dit alles helpt je om een goed onderbouwde en inspirerende preek te maken die ingaat op actuele vragen.
