Wat is een handmolen?

In alle huishoudens werd iedere ochtend met een handmolen meel gemalen. Een vrouw was ongeveer drie uur bezig om voldoende meel te malen voor één dag brood.
Een handmolen was gemaakt van twee stenen van basaltsteen of een andere harde steensoort. Tussen die stenen werd het graan gemalen.

In de tijd van het Oude Testament bestond een handmolen uit twee stenen. De onderste steen was plat en langwerpig, ongeveer 20-50 centimeter lang, en 15-45 centimeter breed. Soms was de steen een beetje hol. De onderste steen werd iets in de vloer ingegraven, om te voorkomen dat hij ging schuiven bij het malen. De bovenste steen was kleiner, ongeveer 9-30 centimeter lang en 4-20 centimeter breed.
Bij het malen werden de graankorrels op de onderste steen gelegd, en werd de bovenste steen over de korrels heen en weer bewogen. Omdat er steeds maar een handjevol korrels tegelijk gemalen kon worden, kostte deze manier van malen veel tijd.

In de tijd van het Nieuwe Testament had de handmolen een andere vorm. Het bestond uit twee even grote ronde stenen, met een middellijn van ongeveer 50 centimeter. De stenen waren ongeveer 5-10 centimeter dik.
In het midden van de bovenste steen was een gat gemaakt. Door dat gat was een houten stok gestoken, die diende als spil. Aan de bovenste steen was ook een handvat gemaakt. Daarmee kon de steen rondgedraaid worden over de onderste steen.
Het graan werd door het gat in de bovenste steen gegoten en door het ronddraaien van de steen tot meel gemalen. Het meel kwam dan aan de zijkant over de rand van de onderste steen naar buiten en werd opgevangen in een doek of schotel.
Grotere molens werden door twee mensen tegelijk bediend, of rondgedraaid door een ezel of ander trekdier.