Duizenden en tienduizenden: ontelbaar veel

Wie kent de uitdrukking ‘een duizend doden sterven’ niet? Wie heeft als kind niet de poten van een duizendpoot geteld om te zien of het er duizend waren? In het Nederlands gebruiken we grote getallen vaak om iets onmeetbaars weer te geven. Of duizend nu echt onmeetbaar is, of niet meteen met het blote oog zichtbaar, in ieder geval staat het voor veel.

In de Bijbel komen dit soort grote getallen ook voor. Als David en Saul terugkomen van de veldslag met Goliat en de andere Filistijnen zingen de vrouwen in Jeruzalem: ‘Saul versloeg ze bij duizenden, David bij tienduizenden.’ (1 Samuel 18:7, Nieuwe Bijbelvertaling) Net als in de huidige tijd laten deze getallen in de Bijbel iets zien van de onmeetbaarheid van wat er genoemd wordt: van het aantal vijanden tot Gods liefde.
 
Ook in deze verhalen spelen grote getallen een rol:
– Als het volk van Israël zich aan Gods geboden zal houden, dan zullen vijf mensen genoeg zijn om honderd vijanden te verjagen, en honderd van hen tienduizend. (Leviticus 26:8)
– In 2 Koningen 3 wordt verteld hoe koning Joram koning van Israël werd. Zijn vader kreeg ieder jaar van de koning van Moab een betaling in de vorm van honderdduizend lammeren en honderdduizend rammen. Het is wel duidelijk wie de baas was in deze relatie.
– In een visioen ziet Daniël hoe duizenden engelen God dienen, en hoe miljoenen engelen voor zijn troon staan (Daniël 7:10). Dit visioen heeft ook veel invloed gehad op de schrijver van het boek Openbaring: een boek vol getallensymboliek.
– In Matteüs 18:21-35 vraagt Petrus aan Jezus hoe vaak hij iemand moet vergeven: zeven maal? Het antwoord is zeventig maal zeven. Jezus verbindt hier vervolgens een gelijkenis aan over iemand die een koning tienduizend talent schuldig is. Dit is een onmogelijk grote schuld: hij is nooit af te lossen.
– In Efeze komen veel gelovigen tot de ontdekking dat ze verkeerd geleefd hebben. Daarom verbranden ze hun toverboeken. Die boeken hebben een waarde van vijftigduizend zilverstukken: een enorm groot bedrag. Dat iets ter waarde van dit bedrag verbrand wordt, laat de radicale keuze voor God goed zien (Handelingen 19:19).
 
In de tijd van de Bijbel laten deze grote getallen iets zien van een onmeetbare hoeveelheid. Want duizend jaar is een periode die niet te overzien is (Openbaring 20:3), en toch is duizend jaar voor God hetzelfde als één dag (Psalm 90:4; 2 Petrus 3:8). En dat is misschien wel iets dat we van deze getallen kunnen leren. Iets kan onmetelijke veel, groot of lang zijn: toch komt God zijn beloften na en is hij trouw aan ieder die hem liefheeft, tot in het duizendste geslacht (Deuteronomium 7:9).
 
Deze blog is de laatste blog van een serie blogs over getallen in de Bijbel. Lees hier de blog over het getal 2, 3, 7, 10, 12 en 40 in de Bijbel.

Roelien Smit is vertaler en Bijbelwetenschapper bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Ze houdt zich onder andere bezig met Alef, het Bijbelblad voor kinderen en is publicist voor deBijbel.nl.