Wat is een vloek?

De vloek is het tegendeel van de zegen: De zegen garandeert een goede toekomst en een blijvende relatie met God. De vervloeking zorgt juist voor isolatie en verbanning van God. Door een vervloeking raakt iemand overgeleverd aan de machten van de dood.

Afhankelijk van God

Net als een zegen heeft een vloek alleen effect als hij samenvalt met Gods wil. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het verhaal over Bileam. Bileam moet Israël vervloeken op verzoek van koning Balak van Moab. Maar hij weet dat hij iemand alleen kan vervloeken als God dat wil. Als hij toch ingaat op Balaks wens en Israël wil vervloeken, spreekt hij driemaal een zegen uit in plaats van een vloek (Numeri 22:2-24:9).

Verbanning

Een vloek kan ertoe leiden dat een volk de band verliest met het land waarin het woont. De Israëlieten zullen bijvoorbeeld uit het beloofde land verbannen worden als ze zich niet aan de wet van Mozes houden (Deuteronomium 30:1; Jozua 8:30-35; Leviticus 26).
Ook voor een individu kan de vloek de samenhang verstoren. De vervloekte persoon raakt los van het volk waar hij bij hoort, en van de reddende gemeenschap met God. Zo wordt Kaïn door God vervloekt omdat hij zijn broer Abel vermoord heeft. De vervloeking houdt in dat Kaïn verbannen wordt uit zijn woonplaats (Genesis 4:11-12).

Voorbeelden van vervloeking

Andere voorbeelden van vervloeking in de Bijbel zijn:

Iemand die ter dood gebracht is aan een paal, is een vervloekte (Deuteronomium 21:23). Zijn lichaam moet nog dezelfde dag begraven worden, anders verontreinigt hij het land.
Een vrouw die van overspel verdacht wordt, moet in Numeri 5:11-28 vloekbrengend water drinken. Door dat water zal haar schoot verschrompelen en haar buik opzwellen . Ze zal dus geen kinderen meer kunnen krijgen. Maar als de vrouw gezond blijft, betekent dat dat ze geen overspel heeft gepleegd. Dit ritueel is vooral bedoeld om de gevolgen van willekeurige beschuldigingen te beperken.
Volgens Paulus is iedereen die de Heer niet liefheeft, vervloekt (1 Korintiërs 16:22). Waarschijnlijk wordt daarmee bedoeld dat zulke mensen verbannen worden uit de gemeenschap met God.