Bloed in de Bijbel
Bloed wordt in het Oude Testament verbonden met de levenskracht van mensen en dieren. Daarom is het voor Israëlieten verboden om bloed, of vlees waar nog bloed in zit, te consumeren. Tegelijk speelt bloed, als belichaming van het leven, een belangrijke rol bij (reinigings)rituelen.
Het eten van bloed
Omdat bloed het leven belichaamt, behoort het toe aan God. Het consumeren van bloed wordt daarom aan banden gelegd in de Bijbel. Zowel heidenen als Israëlieten mogen geen bloed van levende dieren tot zich nemen (Genesis 9:4). Het ‘aderlaten’ van levende dieren om hun bloed te kunnen drinken was namelijk een gewoonte die in bepaalde volken bestond. Maar de Bijbel verbiedt dit.
Daarnaast mogen Israëlieten ook geen bloed van geslachte dieren eten, of zelfs niet het vlees van een geslacht dier waar het bloed nog in zit (Leviticus 7:26-27; Deuteronomium 12:23-24).
Bloed als ritueel middel
Bloed als drager van levenskracht wordt in het Oude Testament gebruikt bij verschillende rituelen:
- Bloed kan dienen als middel ter verzoening tussen God en de mens. Het bloed en het vet van het offerdier brengen leven aan de zondaar (Leviticus 17:11).
- Bloed wordt gebruikt in rituelen om de levenden te beschermen tegen de krachten van de dood, zoals het bloed dat door de Israëlieten aan de deurposten gesmeerd moet worden in Exodus 12:7.
- Ook in reinigingsrituelen
speelt bloed een belangrijke rol. Bloed reinigt het altaar (Ezechiël 43:20) en de tempel (Ezechiël 45:18-20), en wordt gebruikt bij de reiniging van mensen met een huidziekte (Leviticus 14:1-7) (zie onreinheid van personen ). - Bloed heeft een functie bij inwijdingsrituelen: nieuwe priesters
worden ingesmeerd met offerbloed (Exodus 29:9-21; Leviticus 8:24). Hier symboliseert het bloed het nieuwe leven dat hun wordt toebedeeld.
Bloed als bron van onreinheid
In enkele gevallen vormt bloed in het Oude Testament juist een bron van onreinheid
- Onschuldig bloed: het bloed van onschuldig vermoorde mensen brengt bloedschuld. Dit verontreinigt het land (Numeri 35:33-34: Deuteronomium 19:10-13; Jeremia 7:6).
- Bloed van menstruatie of vloeiing: menstruatiebloed fungeert in het Oude Testament als prototype van onreinheid (Leviticus 20:18; Ezechiël 36:17); Ook de bloedvloeiing na de geboorte van een kind maakt een vrouw tijdelijk onrein (Leviticus 12:1-8) (zie onreinheid van personen
).