Heiligheid in het Oude Testament: heilige voorwerpen

In het Oude Testament hebben sommige voorwerpen vanwege hun rol in de eredienst of bij godsdienstige rituelen een heilige status:

Offers worden in het Oude Testament op grond van hun heiligheid ingedeeld in twee groepen:

Ook verschillende tempelvoorwerpen worden ‘allerheiligst’ genoemd. Dit is enerzijds de tabernakel zelf (de structuur waaruit hij is opgebouwd, zoals de zuilen, de balken en het gordijn voor de opening). En anderzijds een deel van de inrichting ervan, namelijk de ark van het verbond, het reukofferaltaar, de tafel van de toonbroden, de lampenstandaard (menora), het brandofferaltaar en het wasbekken (zie Exodus 30:26-29).
De ark is van deze zes de allerheiligste. Het is de plaats waar God zichzelf openbaart (Numeri 7:89).

Alle kleding van de priesters werd beschouwd als heilig, maar de kleding van de hogepriester was relatief het meest heilig (zie bijvoorbeeld Exodus 28:2-4; Ezechiël 42:14).

Mensen konden huizen, land, geld of kostbaarheden aan het heiligdom ‘wijden’ (schenken). Deze voorwerpen werden daarmee heilig. Ze werden het bezit van het heiligdom en de priesters (zie bijvoorbeeld Leviticus 27:2-8; Leviticus 27:14-25).

De speciale olie die gebruikt werd in de eredienst, bijvoorbeeld bij het graanoffer of om priesters en tempelvoorwerpen mee te zalven, werd als heilig gezien (zie bijvoorbeeld Exodus 30:22-33). Ook wierook die speciaal voor de offerdienst werd gemaakt, was heilig (Exodus 30:34-38).

In de Bijbel wordt verschillende keren gesproken over ‘heilig water’. Zo moet volgens het voorschrift in Numeri 5:17 een vrouw die verdacht wordt van overspel heilig water drinken. Ook het water van de rivier die uit de tempel stroomt in Ezechiëls visioen wordt heilig genoemd (Ezechiël 47:12).