“God serieus nemen” staat boven de Preekinspiratie bij Jakobus 2 vers 1 t/m 19. En God serieus nemen – dat deden we bij mij vroeger thuis wel. Want in mijn kast hing afgezonderd van de rest van mijn kleding een zondagse jurk. Er hoorden ook nog zondagse schoenen bij, het liefst van die glimmende lakschoenen. Dat waren vooral ook mijn voorkeuren, want ik mocht als meisje in de kerk van mijn jeugd ook met een broek komen, maar ik hield nou eenmaal van jurken en rokken.

Het hoorde wel bij mijn opvoeding – dat je zondagse kleren had als je God serieus wilde nemen. Mijn kinderen waren iets minder volgzaam dan ikzelf als kind was, dus die zondagse kleren – dat lukte niet altijd, maar ik heb lang de regel gehad: op zondag bepaal ík wat je aantrek. Een soort: ‘…zes dagen zul je arbeiden en al je werk doen, maar de zevende dag…’ maar dan: ‘…zes dagen mag je de gekste combinaties aantrekken, maar de zevende dag is de dag van de Heer, dan zul je je fatsoenlijk kleden…’

Ja, mensen in prachtige kleren en met mooie sieraden – die zag ik genoeg om mij heen in de kerk, maar “een arme in vodden”…? Jarenlang heb ik die niet in het vizier gehad. Althans niet in de kerk. Jakobus schrijft dat het geloof in Jezus Christus ons niet toestaat om mensen op grond van uiterlijkheden voor te trekken. Er zijn hele perioden in de wereldgeschiedenis aan te wijzen waarin de kerk dat zeker wel deed – ik denk dat het de laatste generaties vooral de ongeschreven regels zijn die maken dat in bepaalde kerkelijke gemeenten bepaalde groepen mensen ontbreken. Maar al te vaak is de kerk een samenkomst van – op het oog – keurige mensen in zondagse kleren.

Eerlijk gezegd hadden die zondagse lakschoenen en die nette kleren van mijn kinderen niet echt iets te maken met het serieus nemen van God. Het ging eigenlijk om de goedkeuring van de andere mensen in de kerk. Zodat niemand zou denken: ‘Wat ziet die eruit!’ Want wie wil nou afkeurende blikken?

Bij Jakobus gaat het over de samenhang tussen geloven en doen en juist dát vind ik zo boeiend aan Jakobus. Hij schrijft over geloven én doen. Niet alleen het één, niet alleen het ander en juist dat balanceren maakt het voor mij zo echt. Leven is voor mij balanceren. Gelovig leven is balanceren.

Jakobus schrijft uitgebreid over het risico van eenzijdigheid: je bent niet beter dan de demonen als je alleen zou focussen op geloof. Een naam-christen, een mooiweergelovige. Het is ook het soort geloof waar weinig van overblijft als het op de proef gesteld wordt – daarover heeft Jakobus in het eerste hoofdstuk van zijn brief geschreven.

Ik denk dat in deze tijd onder christenen de andere eenzijdigheid minstens zo aanwezig is: de focus op alleen het doen. Vrijwilligerswerk doen bij de Voedselbank, kleding in de kledingcontainer van het Leger des Heils doen, geld doneren voor welk goed doel dan ook, maatje zijn voor die eenzame, pannetje eten geven aan die zieke… Maar lang niet iedereen die iets goeds doet, zal zeggen dat dat is omdat ‘ie God serieus neemt, omdat ‘ie op Jezus Christus vertrouwt of omdat God ook barmhartig voor hem/haar is. Misschien ligt juist in dat uitspreken de uitdaging van onze tijd!

Jakobus gaat het juist om de samenhang tussen geloven en doen, doen en geloven. Niet het één of het ander. Die twee komen samen door God serieus te nemen en het koninklijke gebod serieus te nemen. Die jurk en lakschoenen maken mij niet beter, geloviger of barmhartiger. Maar omdat ik geloof dat God barmhartig is voor mij, wil ik Hem serieus nemen en mijn leven barmhartig leven.