Littekens en levensadem

‘Ik wens jullie vrede’, zegt Jezus in het evangelie (Johannes 20:21, BGT). En Hij toont hun zijn handen en zijn zij. Zijn littekens.

Ik herinner me nog goed hoe we ons ooit, op een tentenkamp, aan elkaar gingen voorstellen. ‘Vertel iets van jezelf aan de hand van een litteken’ was de opdracht. En na een ietwat aarzelende start begonnen ze één voor één hun littekens te tonen en hun verhaal met elkaar te delen. Maar eerder dan de pijn of het ongeval, vertelden ze over hun veerkracht, over hoe ze weer zijn opgestaan en vooral over hoe dit voorval ze gemaakt heeft tot wie ze nu zijn. Anders, en soms zelfs als een nieuwe mens.

Zowat een jaar geleden verzamelde ook ik enkele littekens. Door een kwaadaardige tumor in mijn dikke darm, moest er een stuk tussenuit geknipt en volgde een preventieve chemokuur van enkele maanden en een vermoeiend herstel. Ook al ben ik nog steeds dezelfde, ik ben ook veranderd.

Ja, er zitten voor mij wel wat herkenbare beelden in de verhalen van Jezus en de discipelen na de opstanding. Waarschijnlijk omdat ze onderliggend ook gaan over een rouwproces, over veerkracht en over het leren leven met de nieuwe realiteit. Maar gelukkig ook over het maken van een nieuwe start … het vinden van een nieuwe adem.

Ik wil daarom wel iets delen van mijn persoonlijke ervaringen van het voorbije jaar in de hoop dat deze Bijbelverhalen wat dichterbij komen.  

De ochtend van mijn tweede chemo zet ik mij met de nodige stress in de grote zetel. Verpleging en lotgenoten willen me geruststellen en vinden het jammer wat mij als jonge mens overkomen is, maar hun woorden komen niet echt binnen. Tot plots …

‘Goedemorgen’, zegt de vaste vrijwilligster van de maandagochtend. Met een warme glimlach en een kopje soep in de hand spreekt ze mij aan. Het klinkt net als ‘ik wens je vrede’. Ik word terstond wat rustiger en wat meer mens. Tijdens het gesprek voel ik naast de prikkelende chemo ook een warme vrede mijn lijf binnenstromen. En na anderhalve zin zitten we in een diep gesprek over geloof en vertrouwen.

De tientallen kaartjes, de bossen bloemen en de driewekelijkse afspraak met vrienden geven me tussendoor veel moed, energie en echte levensvreugde. Toen besefte ik: Er zijn mensen die aan je denken. Ik mag met zekerheid aanvaarden dat ik graag gezien ben. En dat maakt me sterk.

Zelfs toen ik na de allereerste onderzoeken een week moest wachten op de resultaten en bij momenten echte doodsangst voelde, voelde ik mij als bij wonder gedragen door een diep vertrouwen dat God mij graag ziet, dat ik iemand ben die graag kan zien en dat ik graag gezien wordt. Ik ben ervan overtuigd dat dit gevoel in de buurt komt van wat Jezus’ leerlingen hebben ervaren.

En ja, ook ik heb me van vele dingen en mensen afgesloten het voorbije jaar. Gelukkig niet uit angst. Maar je leeft als patiënt toch in een soort cocon. Je ondergaat de situatie. En misschien maar goed ook. Tot je na de laatste kuur weer thuis zit en opnieuw uitgedaagd wordt om je rol op te nemen als vader, echtgenoot, collega. Terwijl de vermoeidheid je binnenhoudt, begin je te dromen van een nieuw leven buiten. Misschien was en is dat nog wel de moeilijkste strijd. Aan de deur staan, met de klink in je hand.

Ook al weet ik dat de toekomst bij elk onderzoek weer onzeker zal zijn, ik ben vanbinnen geheeld. En daar ben ik heel blij om. Ik heb ook vrede met wat er is gebeurd. Ik leef wat voller nu, wat dieper, wat vreugdevoller, en wat emotioneler ook, maar ook wat meer open. Er lijkt meer ruimte te zijn in mij. Dus misschien ben ik wel meer klaar dan anders om de Geest te ontvangen? Al weet ik wel zeker dat Hij nooit uit de buurt is geweest.

‘Zend uw adem en zij worden geschapen, zo geeft U de aarde een nieuw gelaat,’ staat er heel mooi in Psalm 104:30. Geef ons uw geest, uw levensadem, God. Dan komt er leven, dan komen wij tot leven en worden we als nieuw.

Het is de adem waarmee God de eerste mens Adam het leven inblaast, die Jezus blaast over zijn leerlingen, zodat hun menselijke woorden, woorden van God zouden worden (Johannes 20:22). Woorden van waarheid, vergeving, bevrijding, liefde en vrede. En zo’n goddelijke woorden zijn niet aan een bepaalde taal gebonden. Ze worden verstaan door het hart.

En ook wij, volgelingen, mogen delen in die opdracht. Dus laat de Geest maar waaien en zet je deuren maar wagenwijd open. Want ook aan ons wordt gevraagd om naar buiten te gaan en woorden te spreken die mensen doen leven, die nieuwe adem geven. Vanuit het vertrouwen dat we graag gezien worden. Altijd.

Dries de Bakker is Specialist Bijbelgebruik bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.