Hij die de bergen vormt

We waren op vakantie in Zwitserland met zijn magnifieke, hoge bergen. Op een van de dagen dat we daar waren, was de dagtekst (uit de ‘Losungen’): ‘Hij Die de bergen vormt ...’ (Herziene Statenvertaling, HSV). NBV21 vertaalt: ‘De schepper van de bergen en de wind.’ Beide vertalingen zijn mogelijk.

De HSV vertaalt het Hebreeuwse werkwoord dus als ‘vormen’. Je kunt ook denken aan het ouderwetse woord ‘formeren’. In het Hebreeuws is het zelfstandig naamwoord bij dit werkwoord: ‘pottenbakker’. God schiep dus de bergen zoals een pottenbakker iets bedenkt en het zorgvuldig maakt.

In Genesis 2:8 wordt hetzelfde werkwoord gebruikt voor de mens die God heeft ‘geformeerd’, en in hetzelfde hoofdstuk in vers 19 voor het scheppen van de dieren.

In de hier genoemde verzen gaat het natuurlijk om een beeld, een metafoor: God is niet letterlijk een pottenbakker. Het is beeldspraak voor Gods creatieve werk in de schepping.

Tijdens onze vakantie maakte ik er in gedachten meer dan een metafoor, een beeld, van. Wanneer we opkeken naar een schitterende rij bergen met sneeuw, dacht ik: ‘Vader in de hemel, wat hebt U dit prachtig geboetseerd.’ In gedachten zag ik hoe Gods handen hier en daar nog wat toevoegden en veranderden.

God die zijn schepping met zorg en aandacht heeft gemaakt als iets prachtigs, een kunstwerk. En daar hoort de mens bij, en de dieren en de bergen.

Tijdens deze vakantie in de bergen waren er nog meer dingen die mij opvielen. Als je naar een van de hoge bergen keek, leek hij volstrekt ondoordringbaar, één massief geheel. Maar wanneer we een eindje omhoog waren gegaan met een gondel, bleken er allerlei paden en wandelwegen op zo’n berg te zijn. Ze waren goed aangeduid met bordjes, waarop de namen en de afstanden stonden van de plaatsen waar je heen kon gaan. Ik bleef me erover verbazen hoe overal zichtbaar was dat er mensen aan het werk waren geweest.

In Genesis 1 krijgt de door God geschapen mens de opdracht over de aarde en de dieren te heersen. Hij mag scheppend bezig zijn in Gods schepping. De mens krijgt de vrijheid om de aarde zorgvuldig te beheren. Dat mag en dat kan.

Ooit had ik in de trein een gesprek met studenten uit een Aziatisch land. Zij volgden een studie in de exacte vakken. Toen ik zei dat ik theoloog was, zeiden ze meteen: geloof en wetenschap gaan niet samen. Daarop zei ik: ´Wist je wel dat de Bijbel juist de wetenschap mogelijk maakt? In Genesis staat dat de bergen en alles geschapen zijn door God en daarom mogen ze door ons worden onderzocht.’ Toen antwoordde een van hen: ‘Ja, dat klopt; in mijn religie en in mijn land worden de bergen als goden gezien en die mag je dus niet onderzoeken.’

God geeft de mens de ruimte en de mogelijkheid om alles te onderzoeken. En hoe meer je onderzoekt, hoe meer je je verwondert. Tenminste, zo vergaat het mij. De doelmatigheid van alles in de schepping verbaast me elke keer weer. Dieren hebben precies de soort ogen en poten enzovoorts voor hun specifieke manier van leven. De bomen trekken op dit moment hun voedingsstoffen in om de winter te kunnen doorstaan, wat overblijft is schitterend qua kleur. En ga zo maar door. Blijf je verbazen over de schepping en dank God ervoor!

Dan nog een derde overweging: pas als we een eindje naar boven gingen met een gondel, ontdekten we de paden. En ik bedacht me dat sommige dingen in het leven als een massief blok op je kunnen afkomen, alsof er geen uitweg is. Maar als je op weg gaat, ontdek je vaak dat er meer wegen zijn dan je dacht. Vooral als je daarbij Psalm 121 in je achterhoofd houdt: