Het land Egypte in de Bijbel

Egypte is de naam van het land in het noordoostelijke deel van het Afrikaanse continent waar de rivier de Nijl in de Middellandse Zee uitmondt. Dankzij de ligging aan de Nijl heeft Egypte in het Oude Nabije Oosten een belangrijke rol kunnen spelen als agrarische grootmacht.

De naam Egypte komt van het Griekse Aiguptos, de vertaling van het Egyptische Hwt-Ka-Ptah, ‘huis van de geest van de god Ptah’. De Egyptenaren zelf noemden hun land Kême(t), ‘het zwarte land’. De Hebreeuwse naam is Mitsrajim. Soms wordt gedacht dat deze naam met het woord angst te maken heeft (‘angstland’). Maar dat is niet aan te tonen. Mitsrajim is eigenlijk de Hebreeuwse naam voor het noordelijke deel van Egypte (=Beneden-Egypte), het zuidelijke deel (=Boven-Egypte) wordt in het Hebreeuws Patros genoemd.

Kenmerkend voor het landschap van Egypte is de rivier de Nijl, die vanuit de hoger gelegen delen van Oost-Afrika naar de Middellandse Zee loopt. Het water van de Nijl stroomt door een smal, vruchtbaar dal richting het noorden, met de Libische woestijn ten westen daarvan en in het oosten de Nubische en Arabische woestijn.
Bijna de hele Egyptische samenleving is in de oudheid gebaseerd op activiteiten op de oevers van de Nijl en in de rivierdelta in het noorden van het land. Daar zijn de vruchtbaarste landbouwgebieden van Egypte te vinden. Heel belangrijk daarvoor was de jaarlijks terugkerende overstroming van de Nijl, veroorzaakt door de zomerse moessonregens in Afrika. Daardoor trad de rivier buiten zijn oevers en bedekte hij de akkers met vruchtbare slib. Dat gebeurde in de tweede helft van de zomer. Als het overtollige water uiteindelijk weer was weggevloeid in de Middellandse Zee, konden de gewassen gaan groeien. Na een poosje, in de wintermaanden, stonden op beide oevers van de Nijl dan uitgestrekte velden vol met koren en groenten. In het voorjaar brak het oogstseizoen aan.
Dankzij de jaarlijkse cyclus van de Nijl waren de inwoners van Egypte eigenlijk het hele jaar zeker van voedsel. In de Romeinse tijd werd Egypte de grootste graanproducent van het gebied rond de Middellandse Zee.