Wat is een Nazoreeër?

Er is twijfel over de betekenis van het woord ‘Nazoreeër’. Waarschijnlijk wordt het begrip als synoniem gebruikt van ‘Nazarener’: iemand die uit de plaats Nazaret komt. Zowel Jezus als christenen worden in de eerste eeuwen ook wel Nazoreeërs genoemd.

Jezus wordt regelmatig Nazoreeër genoemd. De meest voor de hand liggende verklaring hiervoor is dat het bedoeld is om duidelijk te maken om welke Jezus het gaat: 'die uit Nazaret'. In de Nieuwe Bijbelvertaling wordt 'Jezus de Nazoreeër' dan ook meestal vertaald als 'Jezus uit Nazaret'.
Maar er zijn ook andere verklaringen. Zo wordt in Matteüs 2:23 aan de hand van het begrip ‘Nazoreeër’ wellicht een relatie gelegd tussen de plaats Nazaret en Jesaja 11:1 (op basis van het Hebreeuwse woord voor ‘scheut’).
Ook kan het zijn dat het begrip nazireeër een rol heeft gespeeld. Deze aan God gewijde mensen zouden dan als een profetische vooruitwijzing naar de messias opgevat zijn.

De eerste christenen werden ook wel Nazoreeërs genoemd (zie Handelingen 24:5), een term zonder enkele messiaanse aanspraak. In de latere joodse literatuur is ‘Nazoreeërs’ daarom ook een veelgebruikte aanduiding voor joodse christenen.