Inleiding Nehemia

Het boek Nehemia gaat over dezelfde periode als het boek Ezra: de terugkeer uit de ballingschap en de herbouw van Jeruzalem en de tempel. In oude handschriften zijn Ezra en Nehemia zelfs één geheel.

In dit boek staat Nehemia centraal. Hij is wijnschenker aan het hof van de Perzische koning Artaxerxes I. In het twintigste jaar van Artaxerxes I (465 voor Christus) hoort Nehemia dat Jeruzalem nog steeds in puin ligt. Hij krijgt toestemming van de koning om te helpen bij de herbouw van de stad.

De hoofdstukken 2-7 gaan vooral over het repareren van de stadsmuur van Jeruzalem. Dat is hard nodig, want er zijn veel conflicten tussen de Judeeërs en hun buurvolken. Om de herbouw van de muren te vieren komt het hele volk bij elkaar. Ezra leest voor uit de wet van Mozes, en alle mensen beloven dat ze volgens deze wetten willen leven (Nehemia 8-10).

In de laatste hoofdstukken wordt verteld hoe Nehemia orde brengt. Hij regelt dat Jeruzalem weer bewoond wordt, dat er goed voor de tempel wordt gezorgd en dat de sabbat weer een heilige dag wordt. En hij laat de Judeeërs beloven dat ze niet meer met buitenlandse vrouwen zullen trouwen.

In Nehemia staan veel dezelfde onderwerpen als in het boek Ezra: de opbouw van Jeruzalem, het lezen van de wet en het vieren van feesten, ruzies met de buurvolken en het wegsturen van buitenlandse vrouwen.

Toch zijn er ook verschillen. Ezra is een priester, voor hem is de tempel het
belangrijkst. Nehemia is een politieke leider. Hij wil vooral zorgen dat de mensen in Jeruzalem veilig kunnen leven. Daarom zet hij hen aan het werk om de kapotte muren weer op te bouwen. En hij vindt het belangrijk dat de rijke mensen de arme boeren niet uitbuiten (Nehemia 5).

Nehemia is heel praktisch ingesteld. Net als Ezra vindt hij bijvoorbeeld dat Judese mannen niet met buitenlandse vrouwen moeten trouwen. Maar de huwelijken die al zijn gesloten, laat hij bestaan.

Veel christelijke kloosters hebben als lijfspreuk ora et labora: bid en werk. En dat is precies wat Nehemia doet: hij bidt vaak tot God om hulp (Nehemia 1:5-11; 3:36-37; 6:14; 13:14, 22, 29-31). Maar hij houdt ook van aanpakken. Daardoor lukt het hem om in korte tijd de muren weer op te bouwen die al meer dan honderd jaar in puin liggen.

In Ezra was al duidelijk geworden dat Israël alleen kan overleven als het duidelijke grenzen stelt. In Nehemia wordt dat heel concreet: er moet een muur komen om Jeruzalem af te schermen. De muur zorgt ervoor dat de stad niet meer zo makkelijk kan worden aangevallen. Maar er zit ook een andere gedachte achter: als volk van God moet je jezelf beschermen tegen invloeden van buitenaf.

Nehemia wil dat de Israëlieten weer volgens Gods wetten leven. Maar door de ballingschap weten veel mensen niet meer wat die wetten inhouden. Daarom komen alle Israëlieten naar Jeruzalem, ook de vrouwen en kinderen. Ezra leest de wet van Mozes voor, en de Levieten leggen alles uit. Zo begrijpt iedereen wat God van hen verwacht.

Grote delen van het boek Nehemia zijn geschreven als een persoonlijk verslag. Als lezer leef je mee met wat Nehemia bezighoudt: zijn verdriet om Jeruzalem, zijn ideeën en plannen, en zijn gebeden. Nehemia heeft een heel aantal uitdagingen: hij moet de Judeeërs overtuigen van zijn plan om de muren op te bouwen, hij wordt door de leiders van andere volken aangevallen, hij moet zorgen dat de Judeeërs zich verspreiden over alle steden in Juda, en dat ze zich weer aan de wet van Mozes houden.

Tijdens het lezen van dit boek zie je steeds hoe Nehemia met deze uitdagingen omgaat. Hoe komt hij als leider op jou over? Wat had jij in zijn plaats gedaan?