Voor de prijs van een slaaf
Tweeduizend jaar geleden speelde zich een drama af in Jeruzalem. Een man die leefde voor liefde en rechtvaardigheid, was ingehaald als bevrijder. Maar toen Hij verder niets deed, werd Hij verraden, in de steek gelaten, veroordeeld en geëxecuteerd. Het tv-programma The Passion staat er vanavond bij stil. Wie waren de vijf belangrijkste personages en wat dreef hen? Theoloog en liedjeszanger Rob Favier belicht hen en probeert ze te verbinden met de wereld van nu. Vandaag: Judas.
Bij Matteüs 27: 1-10
Wat is een slaaf waard? Ik weet het niet. De prijs die je ervoor betaalt, is anders dan de waarde van iemand die verdacht veel lijkt op een vrij mens zoals ik. Maar nu ik Jezus verkocht heb voor een slavenprijs-in-de-aanbieding, voel ik me opeens meer met Hem verbonden. We hadden allebei idealen, maar we hielden elkaar tegen om over te stappen van de droom naar de werkelijkheid. Hij vond dat ik te radicaal was, dat ik te weinig liefde liet zien. Maar geld geven aan de armen in plaats van er dure olie voor te kopen, lijkt me juist bijzonder liefdevol.
Toen Hij het tempelplein schoonveegde, hield ik meer dan ooit van Hem. Maar er kwam geen vervolg. Geen opstand. Geen barricades. Daarom heb ik hem verraden, omdat ik me verraden voelde. Voor de prijs van een slaaf heb ik de gevestigde orde hersteld. Meer werd mij niet geboden, maar ik ging er op in en ik heb moeten ontdekken dat mijn idealen goedkoop zijn. Als het om macht gaat, zijn sommige mensen blijkbaar minder waard.
Maar nu is alles kapot. Toen ik zag wat er overbleef na de arrestatie, wist ik dat ik niet verder kan. Iedereen liet Hem in de steek. Zelfs Petrus als inspirerende leider wist opeens niet meer wie Hij was. Wie heb ik dan eigenlijk verraden? Was Jezus misschien werkelijk een slaaf? Zo is Hij niet begonnen. Ben ik een slaaf? Maar dan toch niet meer dan de mensen om mij heen? Iedereen is op zijn manier wel slaaf van iets of iemand.
Waarom heb ik de uiterste consequentie getrokken? Voor de prijs van een slaaf heb ik Hem vermoord en daarmee mezelf. Maar ik kan het niet meer ongedaan maken.
Wie zal ooit begrijpen hoe het zo ver kon komen? Ik kan mijn geschiedenis niet meer herschrijven. Misschien kan ik er afstand van nemen, maar daar is het al te laat voor. Excuses maken voor wat nu verleden is? Men zal zich mij herinneren als de ultieme verrader, omdat de nuances vervagen door het stof van de tijd. Of zal men zeggen: ‘Hij deed het toen in die tijd en onder die omstandigheden. Daar kun je de normen van nu niet op toepassen’?
Mijn God, waarom hebt U mij verlaten? Was ik een speelbal van hogere machten? Ik ben een mens met een gesloten einde. Mijn adem zal zich niet meer vermengen met datgene waar mensen van leven. Ik kan alleen nog maar stamelen: ‘Vader vergeef het mij, want ik besef niet wat ik gedaan heb.’
Rob Favier