Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap
31 maart 2025Hetty Lalleman

Een dienende koning

Op weg naar Jeruzalem

32Ze waren onderweg naar Jeruzalem en Jezus liep voor hen uit; de leerlingen waren ongerust en ook de mensen die hen volgden waren bang. Hij nam de twaalf weer apart en vertelde hun wat Hem zou overkomen: 33‘We zijn nu op weg naar Jeruzalem, waar de Mensenzoon zal worden uitgeleverd aan de hogepriesters en de schriftgeleerden, die Hem ter dood zullen veroordelen en Hem zullen uitleveren aan de heidenen. 34Ze zullen de spot met Hem drijven en Hem bespuwen en Hem geselen en doden, maar na drie dagen zal Hij opstaan.’

35Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, kwamen bij Hem en zeiden: ‘Meester, we willen dat U voor ons doet wat we U vragen.’ 36Hij vroeg hun: ‘Wat willen jullie dan dat Ik voor je doe?’ 37Ze zeiden: ‘Wanneer U heerst in uw glorie, laat een van ons dan rechts van U zitten en de ander links.’ 38Maar Jezus zei tegen hen: ‘Jullie weten niet wat je vraagt. Kunnen jullie de beker drinken die Ik moet drinken of de doop ondergaan die Ik moet ondergaan?’ 39‘Ja, dat kunnen wij,’ antwoordden ze. Toen zei Jezus tegen hen: ‘Jullie zullen de beker drinken die Ik zal drinken en de doop ondergaan die Ik zal ondergaan, 40maar wie er rechts of links van Mij zal zitten, kan Ik niet bepalen, die plaatsen behoren toe aan hen voor wie ze zijn bestemd.’

41Toen de andere leerlingen hiervan hoorden, namen ze het Jakobus en Johannes kwalijk. 42Jezus riep hen bij zich en zei tegen hen: ‘Jullie weten dat de volken onderdrukt worden door hun eigen heersers en dat hun leiders hun macht misbruiken. 43Zo mag het bij jullie niet gaan. Wie van jullie de belangrijkste wil zijn, moet dienaar van de anderen zijn, 44en wie van jullie de eerste wil zijn, moet slaaf van de anderen zijn, 45want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.’

Marcus 10:32-45NBV21Open in de Bijbel

Discussie onder de discipelen

Jezus’ discipelen hadden een probleem met macht en invloed. In Marcus 9:33-35 staat:

33Ze kwamen in Kafarnaüm. Toen ze in huis waren, vroeg Hij hun: ‘Waarover waren jullie onderweg aan het redetwisten?’ 34Ze zwegen, want ze hadden onderweg met elkaar getwist over de vraag wie van hen de belangrijkste was. 35Hij ging zitten en riep de twaalf bij zich. Hij zei tegen hen: ‘Wie de belangrijkste wil zijn, moet de minste van allemaal zijn en ieders dienaar.’

Marcus 9:33-35NBV21Open in de Bijbel

Ruzie over wie de grootste is ... en dan zet Jezus de zaken op de kop: de minste is de belangrijkste. Of zoals in Marcus 10:43 staat: ‘Wie van jullie de belangrijkste wil zijn, moet dienaar van de anderen zijn.’

Lijden?

Jezus is op weg naar Jeruzalem. Opnieuw vertelt Hij zijn twaalf discipelen wat er daar met Hem, de Mensenzoon, zal gebeuren. Hij zal worden gemarteld en gekruisigd, maar opstaan uit de dood.

De discipelen begrijpen het niet. Ze hebben andere dingen te bespreken. Jakobus en Johannes willen graag dat Jezus de beste plaatsen naast Hem voor hen reserveert wanneer Hij zijn heerlijkheid binnengaat. Denken ze misschien aan wat er in Daniël 7:13-14 staat over de Mensenzoon?

13In mijn nachtelijk visioen zag ik dat er met de wolken van de hemel iemand kwam die eruitzag als een mens. Hij naderde de oude wijze en werd voor Hem geleid. 14Hem werden macht, eer en het koningschap verleend, en alle volken en naties, welke taal zij ook spraken, dienden hem. Zijn heerschappij was een eeuwige heerschappij, die nooit ten einde zou komen, zijn koningschap zou nooit te gronde gaan.

Daniël 7:13-14NBV21Open in de Bijbel

De omgekeerde wereld

Jakobus en Johannes denken misschien: Oké, er zal lijden zijn, maar er zal ook heerlijkheid zijn en de Mensenzoon zal over alles regeren, dus we kunnen er maar beter voor zorgen dat wij de beste plaatsen in zijn Koninkrijk krijgen. Ik las ergens: ´ze willen kroonprinsen zijn die samen met Jezus op co-tronen zitten.´

Jezus´ antwoord wijst hen opnieuw op het lijden dat gepaard gaat met het volgen van Hem. De discipelen zijn echter optimistisch: wij kunnen deze dingen ook ondergaan. En Jezus zegt dat ze dat inderdaad zullen doen – ze zullen delen in zijn lijden. Jakobus werd ook gedood, lezen we in Handelingen 12:2.

Toch wil Jezus nog een ander punt maken: niemand kan een plaats naast Hem ´verdienen´. Het Koninkrijk van God werkt anders. Het heeft geen menselijke machtsstructuren. Het gaat er niet om belangrijk te zijn, nummer één te zijn. Dat is hoe de wereld werkt.

43Zo mag het bij jullie niet gaan. Wie van jullie de belangrijkste wil zijn, moet dienaar van de anderen zijn, 44en wie van jullie de eerste wil zijn, moet slaaf van de anderen zijn, 45want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.’

Marcus 10:43-45NBV21Open in de Bijbel

Dit gaat in tegen de cultuur van Jezus’ dagen en van de onze. De Griekse filosoof Plato zei: ‘Hoe kan iemand gelukkig zijn als hij een ander moet dienen?’

In de wereld van Jezus, in het Koninkrijk van God, staan de dingen op hun kop. Status en macht zijn er irrelevant. Niet onze menselijke natuur en verlangens zijn bepalend, maar Gods wil en zijn prioriteiten. En het is Gods wil dat we elkaar liefhebben en dienen.

Daniël 7:13-14 zegt dat de Mensenzoon eer en lof zal ontvangen – en terecht. Maar Jezus zegt dat Hij, deze Mensenzoon, is gekomen om te dienen. Hij brengt dat in praktijk door bij het Laatste Avondmaal de voeten van de discipelen te wassen, wat het werk van een slaaf was. En Hij, de Koning, gaf zijn leven voor ons om onze zonden te vergeven, ‘als losprijs’, zoals in vers 35 staat.

Er is een prachtig lied gebaseerd op dit laatste vers: ‘He came to us, not to be served.’

Hetty Lalleman is theoloog en schrijver.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.38.0
Volg ons