Inleiding Ruth (NBV)

In het boek Ruth wordt verteld hoe de Moabitische Ruth een nieuw leven begint in Israël. Ze zal uiteindelijk een belangrijke rol spelen in de geschiedenis van Israël.

Het boek Ruth ontleent zijn naam aan de hoofdpersoon Ruth, een Moabitische vrouw.

In het verhaal over Ruth krijgen de lezers een actualiserende uitleg van bepaalde regels uit de wet van Mozes. Het centrale thema is de rol van de familie. In het bijzonder gaat het over het losserschap: de verplichtingen ten opzichte van familieleden die tot armoede vervallen zijn.

Het thema wordt toegespitst op het erfrecht van weduwen en benaderd vanuit het perspectief van vrouwen. Zijdelings komt ook de omgang met andere volken aan de orde. Het verhaal gaat in tegen het standpunt dat een huwelijk met een buitenlandse vrouw niet toegestaan zou zijn.

Het boek Ruth wordt wel een novelle genoemd. Het verhaal hoort tot de meesterwerken van Hebreeuwse vertelkunst. De schrijver heeft een grote belangstelling voor gewone mensen en hun leven.

Het boek lijkt in stijl erg op Genesis 24.

In veel bijbeluitgaven staat Ruth als historisch boek na Rechters. Aan het begin van het verhaal wordt namelijk gezegd dat het zich afspeelt in de periode dat de rechters Israël leiden.

In de Hebreeuwse Bijbel, de Tanach, staat Ruth in de afdeling van de Geschriften (Ketoeviem). Het boek maakt daar deel uit van de vijf zogeheten Feestrollen (Megilot). Het wordt in de synagoge voorgelezen op het Wekenfeest, dat een oogstfeest is.

Over de datering van het boek Ruth lopen de meningen sterk uiteen. Volgens sommigen is het boek geschreven vóór de Babylonische ballingschap, volgens anderen is het geschreven na de Babylonische ballingschap.
Het boek Ruth is anoniem overgeleverd. Volgens de Joodse traditionele opvatting is het boek door de profeet Samuel geschreven.

Als het boek geschreven is in de tijd dat er nakomelingen van koning David regeerden, dan moet het boek Ruth gedateerd worden rond 700 voor Christus.
Dat is af te leiden aan de klassieke stijl van het boek en de beschrijving van de schijnbaar ongestoorde verhouding tussen Judeeërs en Moabieten.
De stamboom van David in Ruth 4:18-22 zou waarschijnlijk later kunnen zijn toegevoegd, maar nog wel vóór het einde van het koninkrijk Juda in 586 voor Christus.

Als het boek Ruth geschreven is in een tijd waarin er discussie was over een huwelijk met een Moabitische vrouw, dan kan het boek gedateerd worden in de vijfde eeuw voor Christus.
Dat is af te leiden uit het feit dat het boekje in feite een correctie is op wetten uit Deuteronomium. Er is geen kritiek op een huwelijk met een Moabitische vrouw. De kwestie van huwelijken met niet-israëlitische vrouwen is vooral in literatuur uit de tijd na de Babylonische ballingschap bekend. Daarnaast is het spel met de betekenis van alle namen typisch voor literatuur van na de ballingschap (Ruth betekent: vriendin, Noömi: de liefelijke, Mara: de bittere, Elimelech: mijn HEER is koning, Machlon: de zieke en Kiljon: de misselijke).