Inleiding Nehemia (NBV)

Het boek Nehemia beschrijft de herbouw van de muren van Jeruzalem. Na de verwoesting van Jeruzalem door de legers van Nebukadnessar in 586 voor Christus liggen de muren en een groot deel van de stad nog altijd in puin. De herstelwerkzaamheden onder leiding van Nehemia gebeuren bijna 150 jaar later.

Het boek ontleent zijn naam aan Nehemia, die rond 445 voor Christus door de Perzische koning Artaxerxes I als landvoogd van Juda wordt aangesteld. Onder zijn leiding komt de herbouw van Jeruzalems muur tot stand.

Oorspronkelijk vormden Ezra en Nehemia samen één boek. In de christelijke traditie worden ze sinds de kerkvader Origenes (derde eeuw na Christus) beschouwd als twee afzonderlijke boeken. Mogelijk behoorden de boeken samen met 1 Kronieken en 2 Kronieken tot één groot geschiedwerk van één en dezelfde schrijver.

Het boek bevat een drietal belangrijke thema’s:

Het boek Nehemia bevat verschillende soorten teksten. Er zijn onder andere verhalende gedeelten, lijsten met namen en geslachtsregisters. Daarnaast is een groot gedeelte in de eerste persoon geschreven: Nehemia 1-7 en Nehemia 11-13.

In veel bijbeluitgaven staan Ezra en Nehemia na 2 Kronieken. Ze worden dan vanwege hun inhoud tot de historische boeken gerekend.
In de Hebreeuwse Bijbel, de Tanach wordt Ezra met Nehemia tot de Geschriften (Ketoeviem) gerekend, en het is dan het laatste boek.

Het boek Nehemia beschrijft gebeurtenissen die te plaatsen zijn in de vijfde eeuw voor Christus.
Opvallend is dat de beginverzen van Ezra 1:1-2 en de laatste verzen van 2 Kronieken 36:22-23 nagenoeg gelijkluidend zijn. Daarom en om de overeenkomst in inhoud en stijl, wordt wel verondersteld dat de boeken Ezra en Nehemia geschreven zijn door dezelfde auteur als 1 en 2 Kronieken heeft geschreven, of door een geestverwant.

Net als Kronieken wordt het boek Nehemia doorgaans in de vierde eeuw voor Christus gedateerd.

In het boek Nehemia zijn drie delen te onderscheiden.

In het eerste deel (Nehemia 1-7) staan de eerste werkzaamheden van Nehemia als landvoogd centraal. Hij als wijnschenker in dienst bij Artaxerxes I. Die geeft hem toestemming om naar Jeruzalem te gaan om zijn volksgenoten te helpen. De plaatselijke bevolking onder leiding van Sanballat en zijn bondgenoten verzetten zich tegen de herbouw van de tempel en de stadsmuur. Toch wordt het werk voortgezet en in tweeënvijftig dagen voltooid.
Nehemia heeft ook oog voor sociale misstanden die veroorzaakt zijn door een hongersnood (Nehemia 5).

Het tweede deel (Nehemia 8-10) gaat over de vernieuwing van het godsdienstig leven. Een belangrijk hoogtepunt is dat de priester Ezra de wet van Mozes voorleest aan alle Israëlieten. Deze bijeenkomst wordt besloten met het vieren van het Loofhuttenfeest en een openbare boetedoening. Het volk, inclusief alle leiders, belooft de wet van Mozes na te leven. Daarbij worden gemengde huwelijken en materiële ondersteuning van de eredienst speciaal genoemd.

Het derde deel (Nehemia 11-13) bevat lijsten van bewoners van Jeruzalem, vertelt over de inwijding van de herbouwde stadsmuur en overeen aantal hervormingsmaatregelen van Nehemia. Die maatregelen betreffen de afdracht van de tienden voor de Levieten, de sabbatsrust, en huwelijken met vrouwen van buitenlandse afkomst.