Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Waarom moest Jezus sterven?

Bijbeltekst(en)

Marcus 10

Op weg naar Jeruzalem

32Ze waren onderweg naar Jeruzalem en Jezus liep voor hen uit; de leerlingen waren ongerust en ook de mensen die hen volgden waren bang. Hij nam de twaalf weer apart en vertelde hun wat Hem zou overkomen: 33‘We zijn nu op weg naar Jeruzalem, waar de Mensenzoon zal worden uitgeleverd aan de hogepriesters en de schriftgeleerden, die Hem ter dood zullen veroordelen en Hem zullen uitleveren aan de heidenen. 34Ze zullen de spot met Hem drijven en Hem bespuwen en Hem geselen en doden, maar na drie dagen zal Hij opstaan.’

35Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, kwamen bij Hem en zeiden: ‘Meester, we willen dat U voor ons doet wat we U vragen.’ 36Hij vroeg hun: ‘Wat willen jullie dan dat Ik voor je doe?’ 37Ze zeiden: ‘Wanneer U heerst in uw glorie, laat een van ons dan rechts van U zitten en de ander links.’ 38Maar Jezus zei tegen hen: ‘Jullie weten niet wat je vraagt. Kunnen jullie de beker drinken die Ik moet drinken of de doop ondergaan die Ik moet ondergaan?’ 39‘Ja, dat kunnen wij,’ antwoordden ze. Toen zei Jezus tegen hen: ‘Jullie zullen de beker drinken die Ik zal drinken en de doop ondergaan die Ik zal ondergaan, 40maar wie er rechts of links van Mij zal zitten, kan Ik niet bepalen, die plaatsen behoren toe aan hen voor wie ze zijn bestemd.’

41Toen de andere leerlingen hiervan hoorden, namen ze het Jakobus en Johannes kwalijk. 42Jezus riep hen bij zich en zei tegen hen: ‘Jullie weten dat de volken onderdrukt worden door hun eigen heersers en dat hun leiders hun macht misbruiken. 43Zo mag het bij jullie niet gaan. Wie van jullie de belangrijkste wil zijn, moet dienaar van de anderen zijn, 44en wie van jullie de eerste wil zijn, moet slaaf van de anderen zijn, 45want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.’

Marcus 10:32-45NBV21Open in de Bijbel

‘(…) want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.’ Marcus 10:45

Waarom moest Jezus sterven? De Bijbel beschrijft zijn dood in termen van redding en bevrijding. Hoe bracht zijn dood dan bevrijding? Móést het echt zo gaan? Dat is wel wat de Bijbel zegt. Jezus kwam om mensen te bevrijden uit de macht van kwaad en dood. Dat deed Hij door heel zijn optreden. Jezus nam het op tegen kwade geesten, ziekten, natuurgeweld, maatschappelijke uitsluiting, hypocrisie en de hardnekkige scoringsdrift ten koste van anderen. Met belangeloze liefde als wapen brak Hij de macht van het kwaad, en Hij riep zijn volgelingen op hetzelfde te doen. Hij gaf niet op. Liever aanvaardde Hij de dood, dan verraad te plegen aan Gods nieuwe wereld.

Dat Jezus’ dood onvermijdelijk was, volgt uit de macht van het kwaad. Het kwaad gaf niet op. Daar is geen mensenleven tegen opgewassen. Op het eerste gezicht is het dan ook alsof Jezus’ dood aan het kruis betekende dat zijn missie mislukt was; pijnlijker en vernederender krijg je het niet. Dat is een begrijpelijke, menselijke reactie. In de latere theologie is er een sluitend verhaal van gemaakt: God wilde bloed zien, als een offer voor de menselijke schuld. Dan wordt Jezus’ dood een geplande transactie.

De Bijbel zegt het echter net anders. Jezus’ dood was een vrijwillig gebracht offer in de strijd tegen de kwade machten die de wereld beheersen. Zijn dood was nodig omdat op die manier degenen die bij Hem horen kunnen worden ‘vrijgekocht’. Het loskopen of vrijkopen van zijn volgelingen wordt in het Nieuwe Testament vaak genoemd als het effect van Jezus’ dood. Het beeld dat wordt opgeroepen is dat van slaven die dankzij Christus worden vrijgekocht uit een uitzichtloos bestaan.

En Gods rol? Had Hij Jezus niet kunnen beschermen in plaats van Hem in het diepst van de strijd te verlaten? Nee, want alleen zo was Jezus’ offer de ultieme zelfopoffering. Als Jezus had gewonnen naar aardse maatstaven, was Hij een bevrijder geweest in de gewone zin van het woord. Inspirerend, maar behorend tot een klein hoekje van de geschiedenis. Maar Hij won naar Gods maatstaven. Juist door zijn leven te geven onder de afschuwelijkste omstandigheden.

Waar om je heen (of misschien wel in jezelf) zie jij het kwaad aan het werk?

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.26.9
Volg ons