Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Leven uit dankbaarheid

Bijbeltekst(en)

Exodus 20

1Toen sprak God deze woorden:

2‘Ik ben de HEER, uw God, die u uit Egypte, uit de slavernij, heeft bevrijd.

3Vereer naast Mij geen andere goden.

4Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hierboven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. 5Kniel er niet voor neer en vereer ze niet, want Ik, de HEER, uw God, duld geen ontrouw. Als ouders Mij haten en zondigen, roep Ik hun kinderen daarvoor ter verantwoording, tot in het derde en vierde geslacht; 6maar als ze Mij liefhebben en doen wat Ik gebied, bewijs Ik mijn trouw tot in het duizendste geslacht.

7Misbruik de naam van de HEER, uw God, niet, want wie zijn naam misbruikt laat Hij niet vrijuit gaan.

8Houd de sabbat in ere als een heilige dag. 9Zes dagen lang kunt u werken en al uw arbeid verrichten, 10maar de zevende dag is de sabbat, die gewijd is aan de HEER, uw God; dan mag u niet werken. Dat geldt voor u, voor uw zonen en dochters, voor uw slaven en slavinnen, voor uw vee, en ook voor vreemdelingen die bij u in de stad wonen. 11Want in zes dagen heeft de HEER de hemel en de aarde gemaakt, en de zee met alles wat er leeft, en op de zevende dag rustte Hij. Daarom heeft de HEER de sabbat gezegend en geheiligd.

12Toon eerbied voor uw vader en uw moeder. Dan zult u lang leven in het land dat de HEER, uw God, u geven zal.

13Pleeg geen moord.

14Pleeg geen overspel.

15Steel niet.

16Leg over een ander geen vals getuigenis af.

17Zet uw zinnen niet op het huis van een ander, en evenmin op zijn vrouw, op zijn slaaf, zijn slavin, zijn rund of zijn ezel, of wat hem ook maar toebehoort.’

Exodus 20:1-17NBV21Open in de Bijbel

Door Theo Boer

Veel mensen denken bij ‘geboden’ niet direct aan een goed leven. Daar heb je de godsdienst weer met zijn do’s and don’ts. Maar in het jodendom wordt daar heel anders naar gekeken. Aan het einde van het jaar (dat voor de joden in september valt) vindt een feest plaats met de naam ‘vreugde van de wet’. Rollen van de Thora worden op de schouders genomen en al zingend een synagoge rondgedragen. Soms gaat men er zelfs de straat mee op.

Daar kunnen christenen wat van leren. Nederlandse protestanten staan niet echt bekend om hun uitbundige vreugde. Met de StatenBijbel door de straten dansen, ik zie het mezelf niet doen. En waarom zou je dat doen, dansen met de Bijbel? Wel, hierom: God, die het universum schiep en de aarde in beweging zette, heeft het daar niet bij gelaten. Hij heeft de aarde niet, zoals ‘deïsten’ zuinigjes beweren, aan haar lot overgelaten. Ons welzijn blijft God bezighouden. ‘Doe deze geboden en je zult leven,’ zegt God over de wet. Het zijn tien meesterformules voor een goed leven. Joodse en christelijke theologen spreken daarom vaak liever over beloften.
Probeer de tien geboden dus eens anders te lezen. Als de gebiedende wijs je stoort, probeer het dan eens met: ‘Je mag! Het gaat je lukken!’ Calvijn noemde dat ‘de leefregel der dankbaarheid’. Je hoéft niet meer te stelen! Trakteer de afdeling eens op pizza en vergeet om een tikkie te sturen! Jaloezie: waarom zou je? Je telt je eigen zegeningen en deelt ze met anderen. Niet echtbreken? Neem wat vaker een bloemetje voor je geliefde mee, hij verdient het! Zodra de tien geboden een leefwijze worden kan het goede leven beginnen.

Op welk gebod kun jij vandaag de ‘leefregel der dankbaarheid’ toepassen?

 

Over de auteur

Theo Boer is hoogleraar Ethiek van de Gezondheidszorg aan de Protestantse Theologische Universiteit.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.26.9
Volg ons