Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Johannes 18:1-14 en 19:38-42 – Preekinspiratie

Lees Johannes 18:1-14 of Johannes 19:38-42 in de NBV21

Waar gaat het om in dit gedeelte?

Ter inspiratie: Een lijdensverhaal zonder slachtoffer

De gevangenneming in een tuin en Jezus’ graflegging in een tuin omsluiten hoe Johannes bericht over Jezus’ lijden en sterven. Zoals vaker vertelt Johannes de gebeurtenissen net anders dan bij de andere evangeliën. Een opvallend verschil is zijn beschrijving van de rol van Judas. Bij Johannes horen we niet over een Judaskus. Nadat Judas zijn rol vervuld heeft om degenen die Jezus gevangen zullen nemen naar de tuin te brengen, verandert hij onmiddellijk in een omstander. Zo benadrukt Johannes, veel meer dan de andere evangelisten, dat Jezus volledig de regie over de gebeurtenissen heeft.

Een ander opvallend verschil is de aanwezigheid van Romeinse soldaten bij Jezus’ arrestatie. De andere evangeliën spreken hier niet over en het lijkt ook niet waarschijnlijk dat er een volledig cohort (200-600 soldaten!) bij Jezus’ arrestatie betrokken was. Met hun aanwezigheid bij Jezus’ arrestatie wil Johannes waarschijnlijk benadrukken dat de hele wereld zich tegen Jezus keerde. Jezus gaat zelf de soldaten tegemoet en zij deinzen voor hem terug. Jezus is niet het slachtoffer, maar beheerst de situatie en zorgt zelfs dat de leerlingen kunnen ontkomen.

Zoals het in Johannes 18 begon met de arrestatie van Jezus in een tuin, eindigt het in Johannes 19 opnieuw in een tuin als Jezus wordt begraven. Nu valt op dat bij Johannes de vrouwen die in de andere evangeliën genoemd worden niet in beeld zijn. Als het ware in hun plaats treedt Nikodemus naar voren. Samen met Josef van Arimatea bewijst hij Jezus de laatste eer, o.a. met een overvloedige hoeveelheid zalfolie. Tegelijk roept dit eerbetoon een spannende vraag op, een vraag in wezen aan ons als lezers. Josef en Nikodemus bewijzen Jezus als gestorvene koninklijke eer, maar missen het zicht op Jezus’ opstanding en hemelse verhoging. Daarmee roept Johannes de vraag op: Hoe zien wij Jezus?

Uitgelicht

Bij Johannes spelen de gevangenneming, Jezus’ graflegging en Jezus’ opstanding zich af in een tuin. Daarin klinkt op de achtergrond het paradijsverhaal (Gen. 2-3) mee. Zo duidt Johannes aan dat Jezus’ opstanding de weg vrijmaakt naar herstel voor heel de schepping van het leven zoals God het van oorsprong heeft bedoeld.

Meer weten?

Wil je op het gebied van exegese gelijk meer weten over deze passage?

Op deze pagina vind je aantekeningen bij de tekst en meer informatie over de opbouw en context.

Johannes 18:1-14 of Johannes 19:38-42 lees je (als je bent ingelogd) in verschillende vertalingen.

En wanneer je een Plus-account hebt, vind je Johannes 18:1-14 of Johannes 19:38-42 in verschillende vertalingen met aantekeningen (tip: zet bij ‘Persoonlijk’ ‘Toon voetnoten’ en ‘Toon verwijzingen’ aan).

Bijbel Basics

Een bijpassend Bijbel Basics item bij Johannes 18:1-14 vind je hier en bij Johannes 19:38-42 vind je hier.

Op deze pagina:

... vind je inspiratie voor een preek, homilie of overweging verbonden aan deze Bijbelgedeeltes.

Deze passages vormen het begin en einde van Johannes’ beschrijving van Jezus’ lijdensverhaal, waarbij in allebei een tuin de plaats van handeling is.

Je vindt op deze pagina ook links naar meer achtergrondinformatie bij deze passage.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.38.0
Volg ons