Voorlezen en vertellen, is dat nog nodig in deze tijd?

In deze tijd vallen veel gewone dingen weg, maar voor sommige is juist meer ruimte, bijvoorbeeld voor verhalen vertellen en voorlezen. Woensdag 20 januari zijn de nationale voorleesdagen begonnen. Met deze dagen hopen de organisatoren het voorlezen aan kinderen die zelf nog niet kunnen lezen te stimuleren. Want verhalen verbinden mensen aan elkaar. Ze helpen ons de werkelijkheid te duiden en onze eigen plek daarin te bepalen. Hoe helpen we kinderen op te groeien met verhalen die hun hele leven met ze meegaan? Edith Mulder-de Vree, auteur van de VoorleesBijbel en oud-onderwijsadviseur, laat haar licht schijnen over deze vraag.

Dinsdagavond, ergens in 1955, gaat de bel tijdens het avondeten. Mijn broertje en ik zitten er al op te wachten. Op dinsdagavonden wordt er altijd een pak tijdschriften bezorgd en voor ons zit de Donald Duck erbij. Die kunnen we nog niet zelf lezen, maar zodra de tafel is afgeruimd, zitten we in de serre op de grond, geleund tegen de kledingkast van onze ouders. Onze grote broer leest ons altijd voor. Er gaat een boeiende wereld voor ons open. Daarna bekijken we nog vaak de plaatjes en kunnen we het verhaal aan onszelf vertellen. 

Eigenlijk vindt bijna iedereen (van jong tot ouder) het fijn om voorgelezen te worden. Meegezogen worden in een verhaal, alle rust om je over te leveren aan je eigen verbeelding, daar gaat het om bij het voorlezen. 
En dan nu de vraag: Is voorlezen nog nodig in deze tijd? Televisie en Youtube bieden een oneindig aanbod aan kleurrijke kinderfilmpjes. Vervangen die het voorlezen of verhalen vertellen? Nee, absoluut niet, als je het mij vraagt. Maar wat zijn dan de voordelen van zelf met kinderen en verhalen aan de slag te gaan, en hoe pak je dat op een leuke manier aan? 

De meeste kinderen houden ervan om voorgelezen te worden. Wanneer kun je beginnen met voorlezen? Mijn ervaring is: zo vroeg mogelijk, zeg maar vanaf dag twee na de geboorte! 
Een baby zal al heel veel oppikken van de klanken, de woorden en de zinnen in combinatie met de plaatjes en echte voorwerpen.
Natuurlijk kies je voor een baby, peuter of kleuter, maar ook een al wat ouder kind, een boek met een verhaal dat aanspreekt. Ook de illustraties spelen een belangrijke rol. Zijn die leuk en begrijpelijk en passen die bij het verhaal?

Voor kleuters en oudere kinderen is een vast tijdstip na een drukke dag een mooi rustmoment. Neem  als voorlezer of verteller hier de tijd voor. Zo’n moment biedt de gelegenheid om echt met je kind in contact te komen. Kies een rustige en gezellige plek. Richt bijvoorbeeld een voorleeshoek in, met kussens, goede verlichting, een boekenplankje en eventueel voorwerpen die passen bij het verhaal. Bekijk alvast de plaatjes, behalve die op de laatste bladzijde (cliffhanger)! Praat over de plaatjes en laat het kind vertellen wat het erover denkt. Leg nieuwe woorden in begrijpelijke taal uit. Een prentenboekverhaal of een verhaal uit de VoorleesBijbel kan daarna meerdere keren worden voorgelezen. Misschien wel vaker dan je leuk vindt, want kinderen houden enorm van herhaling!
Al napratend kun je echt luisteren naar wat  je kind belangrijk vindt in het verhaal, of wat juist moeilijk. En je kunt een link leggen naar wat het in zijn eigen leven meemaakt. Wat een kans voor jou als ouder of opvoeder!

Wat levert het voorlezen uiteindelijk allemaal op? 
Je kind leert niet alleen heel veel nieuwe woorden. Het leert zich concentreren op een verhaal, het leert een verhaal te begrijpen. Wie spelen de hoofdrol in dat verhaal, waar speelt het verhaal zich af,  wat is het probleem en wat is de oplossing? Het gaat meeleven met de hoofdpersonen en krijgt inzicht in goed en kwaad. Met deze luistervaardigheden en taalkennis zal het kind later zijn voordeel doen. Wat je ook voorleest, goede kinderboeken en begrijpelijke Bijbelverhalen, kinderen blijven net zo geboeid luisteren als naar de Donald Duck! 

Edith Mulder-de Vree
Een van de auteurs van de VoorleesBijbel. Eerder werkte ze als onderwijsadviseur in het basisonderwijs.

Nieuwsgierig geraakt naar de VoorleesBijbel?
Bekijk en bestel ‘m hier!