In de val?

Vandaag beginnen we aan de Stille Week of Goede week – misschien wel de stilste week die velen van ons ooit meegemaakt hebben. Natuurlijk zijn er uitzonderingen: in ziekenhuizen en op veel andere plekken wordt keihard gewerkt, en ook thuiszittende kinderen zorgen niet bepaald voor rust. Maar in veel alle andere opzichten valt het leven inderdaad bijna stil. Geen bezoek van vrienden of familie. Niet even gezellig koffie drinken in de stad. Zelfs geen kerkdienst op zondagochtend. Hoe blijf je jezelf dan voeden, juist zo in de aanloop naar Pasen? 

Een Bijbelleesplan, of nog beter: een Bijbelpodcast kan uitkomst bieden. Iedere dag een vriendelijke stem die een stukje voorleest en daar kort iets over uitlegt. Aan het eind nog een vraag over de betekenis van de tekst voor je eigen leven. Je voelt je even verbonden met de duizenden andere luisteraars, en nog veel belangrijker: met God.

In Dagvers, de Bijbelpodcast van het NBG, staat vandaag een tekst uit Exodus centraal. Dat lijkt raar: zouden we niet over Jezus in Jeruzalem moeten lezen, over wat Hij deed in de laatste dagen voor zijn kruisiging en opstanding? Misschien. Maar het verhaal uit Exodus, over de Israëlieten die na jaren van slavernij eindelijk ontsnappen, geeft juist extra betekenis aan die gebeurtenissen in Jeruzalem.
 
Vandaag lezen we Exodus 13:17-14:14. De Israëlieten mogen eindelijk uit Egypte vertrekken. Tien plagen waren nodig om de halsstarrige farao van mening te doen veranderen. Pas de dood van alle oudste zonen van de Egyptenaren heeft hem tot het inzicht gebracht dat hij niet kan opboksen tegen die merkwaardige God, die koste wat kost zijn slaven wil bevrijden. Voor het eerst hebben de Israëlieten het Pesachmaal gegeten – in reiskleding, met een stok in hun hand. Nu zijn ze onderweg, in een lange stoet, met al hun hebben en houden, hun kinderen aan de hand, hun vee voor zich uit. ‘Als een geordend leger’ zijn ze uit Egypte vertrokken, vertelt de schrijver. Maar vandaag blijkt dat ze nog allesbehalve een leger zijn. De farao heeft zich bedacht: hij wil zijn slaven terug! Met honderden krijgswagens, bemand met de beste soldaten van Egypte, zet hij de vervolging in. Vanaf hun kamp, dicht bij zee, zien de Israëlieten ze eraan komen. Paniek breekt uit. Ze zitten in de val! In hun angst klagen ze dat ze nog liever als slaven waren gestorven dan hier aan een gewelddadig einde te komen, samen met hun kinderen en oude mensen. Het antwoord van Mozes klinkt bijna te mooi om waar te zijn – voor de Israëlieten, voor de mensen in de tijd van Jezus, en voor ons: ‘Wees niet bang! Wacht maar rustig af. Vandaag zullen jullie merken hoe de Heer jullie redt. […] En jullie hoeven zelf niets te doen, want de Heer zal voor jullie vechten’ (Exodus 14:13-14, BGT).

Dagvers zegt er het volgende over:
‘Er zijn verschillende verbanden tussen dit verhaal over de doortocht door de zee en de plagenverhalen. Ze zijn te lezen als twee fasen van wat aangekondigd werd in Exodus 7:1-5. Eerst bemiddelden Mozes en Aäron nog, maar nu zitten we in de tweede fase: God zelf zal de definitieve overwinning behalen. 
De Israëlieten lijken in de val te zitten, met voor zich de zee en achter zich de Egyptenaren. Maar dit blijkt juist een val voor de farao te zijn. Als een regisseur zet God de spelers precies op de juiste plekken neer, om vervolgens zelf op het toneel te verschijnen. Alles werkt toe naar dit hoogtepunt: de Egyptenaren, de Israëlieten en wij als lezer moeten allemaal onder de indruk raken van Gods macht.

Waarin zie jij Gods macht?’
Ja, waarin zien wij Gods macht? In dit verhaal, in het christelijke paasverhaal, en in deze spannende tijd waar we op dit moment in zitten? Daar zal ieder van ons een ander antwoord op geven. Ik wens ons toe dat we deze week steeds weer momenten meemaken waarin Gods macht, en nog belangrijker: zijn bevrijdende liefde voor ons oplichten en zo de stilte doorbreken. 

Anne-Mareike Schol – Wetter
Hoofd Bijbelgebruik bij het Nederlands Bijbelgenootschap