Groeten van Paulus

De zomervakantie staat voor de deur, en daarmee de tijd voor ansichtkaartjes. Of, voor wie met z’n tijd meegaat, voor een stortvloed aan Snapchat- en Facebook-posts van prachtige zonsondergangen en exotische maaltijden. Het maakt bijna niet uit of we naar Texel gaan of naar Bali: we zeggen dan wel dat we helemaal los willen komen van het dagelijks leven, maar stiekem blijven we graag in contact met wie we hebben achtergelaten.

Wat dat betreft is er eigenlijk niets nieuws onder de zon. Ook de apostel Paulus had al de behoefte om tijdens zijn reizen contact te houden met de thuisblijvers. Je kunt zijn brieven natuurlijk lezen als theologische betogen om uit te leggen hoe het geloof in Jezus Christus precies in elkaar steekt. En inderdaad staan er veel belangrijke uitspraken in over wat het betekent om in Jezus te geloven. Maar de meeste van Paulus’ brieven zijn te persoonlijk om ze puur als theologische uiteenzetting te lezen. Ze zijn ook Paulus’ manier om tegen ‘zijn’ gemeenten te zeggen: ‘Ik ben misschien ver weg, maar ik denk nog steeds aan jullie, en wat jullie denken en doen ligt me nog steeds na aan het hart.’ En het is zijn manier om zijn lezers mee te nemen in wat hem overkomt en beweegt.

Neem bijvoorbeeld de brief aan de Filippenzen. Op het moment dat Paulus deze brief schrijft, zit hij in de gevangenis omdat zijn inzet voor het goede nieuws over Jezus niet door iedereen gewaardeerd wordt. Het is onduidelijk wat er met hem zal gebeuren: vrijlating, of misschien wel de doodstraf? (Filippenzen 2:23). Als lezer verwacht je dan een klaagzang, of misschien een verzoek om hulp. Maar niets is minder waar. Het is een emotionele brief, dat wel. Maar als je leest hoe Paulus zijn eigen gevoelens op dat moment verwoordt, zou de brief ook vanuit een mooi vakantieadres geschreven kunnen zijn. Twee kernwoorden die steeds weer terugkomen, zijn: vreugde en dankbaarheid. Paulus is blij en dankbaar, niet omdat zijn omstandigheden zo zonnig zijn, maar omdat hij bericht heeft gekregen dat de Filippenzen nog steeds met hem meestrijden om het evangelie te verspreiden (Filippenzen 1:3-5). Omdat hij erop vertrouwt dat God zijn plan met hen zal voltooien (Filippenzen 1:6). Omdat uit het geschenk dat de Filippenzen naar hem gestuurd hebben, blijkt dat zij zich nog steeds met hem verbonden voelen (Filippenzen 4:10). En omdat hij heeft ervaren dat God een vrede kan geven waar je met je verstand niet bij kunt (Filippenzen 4:7). Zijn brief is een poging om de Filippenzen ook iets van die vrede te laten ervaren. Een vrede die niet afhankelijk is van plaats, tijd of omstandigheden, en die over gevangenismuren en grote afstanden heen een band smeedt tussen Paulus en de mensen die hij heeft achtergelaten.

Paulus sluit af met de groeten aan ‘alle heiligen in Christus Jezus’. En hoewel Paulus daarbij een specifieke groep mensen voor ogen heeft – de christenen in Filippi – kunnen wij deze woorden als uitnodiging zien om ons er ook door aangesproken te voelen. En om ons te laten meenemen in de vreugde, dankbaarheid en vrede waarin Paulus zijn lezers zo graag wil meenemen. De komende weken misschien op het strand of voor de tent, maar hopelijk ook nog heel lang daarna.

Deze blog is geschreven door Anne-Mareike Schol-Wetter. Als hoofd Bijbelgebruik is zij onder andere betrokken bij deBijbel.nl, de kinderdienstmethode Bijbel Basics en de ontwikkeling van nieuwe uitgaven.