Amalek en Amalekieten

Volgens de Bijbel waren de Amalekieten een volk dat rondtrok in Edom, in de woestijn en het bergland ten zuiden en ten zuidoosten van Juda. Zij stammen af van Amalek, een kleinzoon van Esau (Genesis 36:12). In de Bijbel zijn de Amalekieten steeds belangrijke vijanden van Israël. In niet-bijbelse bronnen komen de Amalekieten niet voor.

De Amalekieten trekken als nomaden rond in het hele gebied tussen het westelijke deel van de Sinai en de Arabische woestijn in het oosten. Dankzij hun kamelen (Rechters 6:5; Rechters 7:12) kunnen zij zich makkelijk over grote afstanden verplaatsen in gebieden waar weinig voedsel en water te vinden is. Op de plaatsen waar de Amalekieten uit de woestijn in de vruchtbare gebieden van Kanaän terechtkomen, krijgen ze ruzie met de bevolking daar. Tot in de tijd van koning David (omstreeks 1000 voor Christus) zijn de Amalekieten en de Israëlieten vijanden.

De eerste strijd tussen de Amalekieten en de Israëlieten die we in de Bijbel tegenkomen was toen de stammen van Israël na de uittocht uit Egypte onder leiding van Mozes en Jozua rondtrokken in de Sinaiwoestijn (zie Exodus 17:8-16). Hoewel Jozua de Amalekieten verslaat, worden de Israëlieten later zelf ook door de Amalekieten verslagen, omdat ze niet naar God hebben geluisterd (zie Numeri 14:44-45; Rechters 3:12-14; Rechters 6:3-5). In 1 Samuel 15 wordt verteld hoe koning Saul oorlog voert tegen Agag, de koning van de Amalekieten. Saul wint, maar hij verslaat het volk niet. Dat doet zijn opvolger David later wel (zie 1 Samuel 30:1-25; 2 Samuel 8:12).

Haman is een van de hoofdpersonen in het bijbelboek Ester. Haman is een belangrijke bestuurder in het Perzische rijk van koning Ahasveros. Hij wil het Joodse volk vernietigen (Ester 3:7-15). Deze Haman wordt een nakomeling van Agag genoemd (Ester 3:1). De naam Agag roept herinneringen op aan de Agag in 1 Samuel 15, de koning van het volk van Amalek, de aartsvijand van Israël.