Babylon (Babel)

Babylon (of Babel) was de hoofdstad van het Babylonische rijk. De stad lag aan de rivier de Eufraat, in het huidige Irak. De naam Babylon betekent in het Akkadisch: poort van de god.

Babylon was al in de 21e eeuw voor Christus een belangrijke stad waar de heersers van Babylon en het gebied eromheen woonden. De bekendste vroege heerser van Babylon was koning Hammurabi (18e eeuw voor Christus). Hij zorgde ervoor dat Babylon de belangrijkste stad in de wijde omgeving werd. Dit was maar van korte duur, want in de eeuwen erna werd de stad minder belangrijk en verloor ze veel van haar macht. Dit duurde tot in de twaalfde eeuw voor Christus. Toen werd de stad weer belangrijk. De koning bracht het standbeeld van de oppergod Marduk, dat eerder was weggevoerd, weer terug naar de stad. Maar ook dit tijdperk eindigde weer. In het jaar 689 voor Christus vernietigde koning Sanherib van het noordelijke buurland Assyrië de stad.

Het grootst, bekendst en belangrijkst wordt Babylon kort na de Assyrische overwinning, in het jaar 626 voor Christus. Onder de Babylonische koningen Nabopolassar (658-605) en zijn zoon Nebukadnessar II (605-562) begint het Nieuw-Babylonische rijk, waarvan Babylon de hoofdstad wordt.
Nebukadnessar II zorgt voor extra verdedigingsmuren om de stad en bouwt er veel paleizen. Hij zorgt er ook voor dat de god Marduk weer de belangrijkste god van Babylon en van het Babylonische rijk wordt. Marduk had zijn eigen tempel in de stad, met een grote tempeltoren, een zogenaamde ziggurat. Verder stonden er nog allerlei andere grote en kleine tempels in Babylon.

Het verhaal van de toren van Babel (Genesis 11:1-9) speelt zich af in een oertijd, als alle mensen bij elkaar wonen en dezelfde taal spreken. Ze bouwen een grote stad met een toren: Babel (Babylon). Hoewel bijbelonderzoekers denken dat dit verhaal niet historisch betrouwbaar is, blijkt wel dat de schrijvers van het verhaal wisten hoe de Babylonische steden eruitzagen en hoe die waren gebouwd. De beschrijving van de stad met een toren doet denken aan een Babylonische stad met een tempeltoren. De bekendste tempeltoren in het Babylonische rijk stond in Babylon: de tempeltoren met de naam Entemenanki (‘huis, fundament van hemel en onderwereld’). Deze toren hoorde bij de tempel van Marduk. De naam van het hele tempelcomplex was de Esagil (‘huis wiens hoofd hoog is’). De toren van de tempel van Marduk was ongeveer 90 meter hoog, bestond uit zeven verdiepingen en had een heiligdom op de top van de toren. Net als de mensen in het verhaal (Genesis 11:4) heeft Nebukadnessar II gezegd dat hij de top van die tempeltoren zo hoog als de hemel wilde maken.
Babel betekent in het Akkadisch: poort van de god. Maar in Genesis wordt de naam Babel uitgelegd met behulp van een woordspel. De schrijver van Genesis verbindt Babel met het Hebreeuwse woord voor ‘verwarren’. Mogelijk is het verhaal ontstaan tijdens de ballingschap, als verkapte kritiek op de Babyloniërs.

Het boek Daniël, dat lang na het eind van het Babylonische rijk is geschreven, speelt zich af aan het hof van verschillende koningen in de stad Babylon.
In het boek Openbaring staat Babylon symbool voor de stad Rome en haar afgoderij (bijvoorbeeld Openbaring 14:8; Openbaring 17-18). Dit beeld is onder andere geïnspireerd op de beschrijving van Babylon in Jeremia 51:6-10.