1 Makkabeeërs 2

₁Yn dy dagen kaam Mattatias, de soan fan Johannes, de soan fan Simeön, nei foaren. Hy wie in pryster út it laach fan Jojarib út Jeruzalem en hy sette him nei wenjen yn Modeïn. ₂Hy hie fiif soannen: Johannes, dy’t se Gaddy neamden, ₃Simon, dy’t se Tassis neamden, ₄Judas, dy’t de bynamme hie fan de Makkabeeër, ₅Eleázar, dy’t se Avaran en Jonatan dy’t se Affus neamden. ₆Hy seach de godslasterlike stikken dy’t yn Juda en Jeruzalem útheefd waarden ₇en hy sei:

₁₄Mattatias en syn soannen skuorden de klean, se sloegen rouklean om en gongen yn in swiere rouwe.

₁₅Doe kamen der guon amtners fan ’e kening, dy’t de ôffal ôftwinge moasten, nei Modeïn om de mannen dêr offerje te litten. ₁₆En gâns Israeliten rûnen nei harren oer. Mar Mattatias en syn soannen hâlden it mei-inoar en bleauwen fansiden.

₁₇Doe seinen dy amtners fan ’e kening tsjin Mattatias: Jo binne yn dizze stêd de man en hawwe jo soannen en jo bruorren achter de hân. ₁₈Kom jo no nei foaren en doch as earste wat de kening hjitten hat. Alle oare folken hawwe dat ek dien en ek de mannen fan Juda en dy’t yn Jeruzalem oerbleaun binne. Dan sille jo en jo soannen fuortoan by de ‘Freonen fan ’e Kening’ hearre en fereare wurde mei sulver en goud en gâns oare geskinken.

₁₉Doe joech Mattatias lûd en klear dit antwurd: Al harkje ek alle folken op ’e kening syn gerjochtichheid nei him en falle fan ’e godstsjinst fan har foarâlden ôf en dogge mei alle wille wat de kening har opleit; ₂₀ik, myn soannen en myn bruorren, wy sille ús hâlde oan it ferbûn fan ús foarâlden. ₂₁De Himel mei ús derfoar bewarje, dat wy wet en ynsettings dêrfan slûpe litte. ₂₂Dat wy dogge net wat de kening seit. Wy wike fan ús godstsjinst net ôf, net nei rjochts en ek net nei links.

₂₃Hy wie noch mar krekt útpraat, of dêr kaam in man út Juda nei foaren, wylst alleman it seach, om te offerjen op it heidenske alter fan Modeïn, sa’t de kening dat foarskreaun hie. ₂₄Doe’t Mattatias dat seach, waard er opsternaat, hy skodde oer syn hiele lea en poerlilk rûn er op ’e man ta en sloech him dea op it alter. ₂₅Ek de amtner fan ’e kening dy’t har twinge woe om te offerjen, deade er op datselde stuit en it alter skuorde er om. ₂₆De wet woe er alles wol foar dwaan, lykas en Pinechas, doe mei Simry, de soan fan Salû. ₂₇En Mattatias rôp wit-hoe lûd de hiele stêd troch: Elk dy’t alles foar de wet oer hat en stiet foar it ferbûn, dy moat meikomme. ₂₈Doe namen hy en syn soannen de wyk nei de bergen en alles wat se hienen, lieten se yn ’e stêd achter.

₂₉En gâns minsken dy’t har oan rjocht en wet hâlde woenen, gongen de woestyn yn en setten har dêr nei wenjen. ₃₀Se namen har bern, har froulju en har fee mei, want se koenen it net langer hurdzje. ₃₁Mar guon dienen de amtners fan ’e kening en it garnisoen yn Jeruzalem, de Davidsstêd, te witten: Alle minsken dy’t tsjin it befel fan ’e kening yngien binne, hawwe har ferskûle yn ’e woestyn.

₃₂Doe gong in grutte kloft soldaten hurd achter har oan en doe’t dy har fûn hienen, sloegen se har kamp op lyk foar har oer. ₃₃Se seinen tsjin har: It kin no noch: kom derút, doch wat de kening seit, dan sil jimme it libben skonken wurde. ₃₄Mar de Joaden antwurden: Wy komme der net út en wy dogge net wat de kening seit, want de sabbat dy skeine wy net. ₃₅Doe foelen de heidenen har mei hasten oan. ₃₆Mar de Joaden dienen neat werom, smieten har net ienris mei in stien, ja setten de hoalen net ienris ticht. ₃₇Se seinen: Lit ús allegearre dan mar stjerre, sa ûnskuldich as wy binne. De himel en de ierde binne ús getugen, dat jimme ús mei geweld en ûnrjocht ombringe. ₃₈Sa foelen de fijannen op ’e sabbat op har oan en se kamen om: manlju, froulju, bern, sa’n tûzen minsken mei-inoar, en dan noch al it fee.

₃₉Doe’t Mattatias en syn freonen dat hearden, gongen se yn in swiere rouwe. ₄₀En se seinen tsjin elkoar: As wy allegearre krekt sa dogge as ús bruorren en net op ’en fjochtsjen geane tsjin ’e heidenen foar ús libben en ús wetten, dan hawwe se ús mei koarten útroege. ₄₁Dy deis namen se dan ek dit beslút: as ien ús op ’e sabbat oanfalt, dan slane wy werom, dat wy allegearre net omkomme lykas ús bruorren yn ’e hoalen.

₄₂Doe kaam der in kloft Asideeërs by harren, mannen út Israel, dy’t wisten wat se woenen en elk foar oar mei liif en siel foar de wet wienen. ₄₃En allegearre dy’t útnaaid wienen fanwegen it geweld en it ûnrjocht, joegen har by harren en makken har al sterkeroan. ₄₄Doe’t se sa mei-inoar in leger foarme hienen, kamen se fanwegen en ûnmeilydsum sloegen se der op, op ’e skuldigen en op ’e ôffalligen. Dy’t it slagge harren te ûntkommen, socht in hinnekommen by de heidenen om sa it libben te rêden. ₄₅Mattatias en syn freonen gongen derop út, it lân troch, en dêr’t se kamen, ferrinnewearren se de heidenske alters. ₄₆En de bern dy’t noch net besnien wienen, safolle as se mar fine koenen binnen de grinzen fan Israel, dy besnienen se, byneed mei geweld. ₄₇Har grutske fijannen jagen se foar har út en alles dêr’t se har foar setten, slagge har tige. ₄₈Sa hâlden se de wet heech, dwers tsjin de heidenen en har keningen yn. En de wrede kening waard lamslein.

₄₉De tiid kaam dat Mattatias stjerre moast. Doe sei er tsjin syn soannen: Hjoed-de-dei slacht de oermoed foar master op en makket út wat rjocht is. It is in tiid fan rampen en fan gleone grime. ₅₀Myn jonges, set jim no alhielendal yn foar de wet, en haw alles, sels jim libben, oer foar it ferbûn fan ús foarâlden. ₅₁Hâld yn oantinken wat jimme foarfaars yn har dagen ferrjochte hawwe. Dan sille jimme grutte eare krije en in namme dy’t altiten bliuwt. ₅₂Is Abraham ek net trou befûn doe’t er hifke waard en is him dat net as gerjochtichheid oanrekkene? ₅₃Joazef hat, ek doe’t er der min ta siet, him hâlden oan Gods gebod en hy is hear fan Egypte wurden. ₅₄Pinechas, ús foarfaar, wie neat tefolle en hat sa in ivich prysteramt krige. ₅₅Jozua die wat him oplein wie, en is sa rjochter oer Israel wurden. ₅₆Kaleb hat yn ’e gearkomste fan it folk ferslach útbrocht neffens wierheid en hat sa in stik fan it lân as erfskip krige. ₅₇David wie in tige from man en hat dêrom de keningstroan krige as in erfskip foar ivich. ₅₈Elía hie alles foar de wet oer en sa is er yn ’e himel opnommen. ₅₉Chananja, Azarja en Mizael hawwe leaud en sa waarden se rêden út ’e flammen. ₆₀Daniël joech it ienfâldichwei oer en sa waard er ferlost út ’e bek fan ’e liuwen. ₆₁Dêr kinne jimme oan sjen dat fan âlder op âlder allegearre dy’t op ’e Heare betrouwe, der net ûnderstrûpe. ₆₂Wês dêrom net bang fan wat in sûndich minske seit, want alles dêr’t er eare mei behellet is foar de dongbult en de wjirms. ₆₃Hjoed sprekt er op en moarn is der neat mear fan him oer; hy is wer stof wurden en al de dingen dy’t er noch soe, komt neat fan. ₆₄Meitsje dan in man út jonges, en wês sterk yn it opkommen foar de wet, want dy sil jimme grutte eare jaan. ₆₅Hjir is jim broer Simeön. Ik wit, dat er in skrander man is. Harkje nei him, altiten. Hy sil in heit foar jimme wêze. ₆₆Judas de Makkabeeër is in sterke held, fan jonge ôf. Hy sil jimme oanfierder wêze en jim foargean yn ’e slach tsjin ’e heidenen. ₆₇Sjoch op jimme kant te krijen alleman dy’t him oan ’e wet hâldt en wreekje it ûnrjocht dat jim folk oandien is. ₆₈Doch de heidenen sa’t se jimme dien ha, en hâld jimme oan ’e foarskriften fan ’e wet.

₆₉Doe segene er harren en hy gong nei syn foarfaars. ₇₀Hy stoar yn it jier 146 en hy waard begroeven yn it grêf fan syn foarâlden te Modeïn en hiele Israel roude swier om him.