1 Makkabeeërs 12

₁Doe’t Jonatan seach dat it wurde koe, socht er mei sin guon mannen út en stjoerde dy nei Rome ta om it ferdrach fan freonskip mei de Romeinen te fernijen. ₂En nei Sparta en oare plakken stjoerde er brieven, allegearre yn ’e selde trant. ₃De boaden reizgen nei Rome, kamen yn ’e senaat en seinen: Jonatan, de hegepryster, en it Joadske folk hawwe ús hjirhinne stjoerd om it ferdrach fan freonskip en it bûn dat wy yn earder dagen mei jimme oangien binne, te fernijen. ₄De Romeinen joegen har brieven mei foar de pleatslike autoriteiten, dat dy harren fuorthelpe soenen om wer goed en wol yn Judéa oan te kommen.

₅Dit is it ôfskrift fan ’e brief dy’t Jonatan nei dy fan Sparta stjoerd hat: ₆Hegepryster Jonatan, de ried fan ’e âldsten fan it folk, de prysters en de oaren fan it Joadske folk oan de Spartanen, ús bruorren. De groetenis! ₇Yn earder dagen is der ris in brief fan jimme kening Aríus nei ús hegepryster Onias gien, dêr’t yn stie, dat jimme ús bruorren binne, sa’t dat oan it ôfskrift, dat hjirby giet, te sjen is. ₈Onias hat doe de boade, dy’t mei dat skriuwen kaam, wakker ynhelle, en de brief dêr’t alles oangeande in bûn en freonskip neier yn omskreaun wie, oannommen. ₉Al hawwe wy fan bûnen en sa sasear gjin ferlet, omreden de hillige boeken dy’t wy ha, ús stipe en ús treast binne, ₁₀wy hawwe dochs, om net faninoar te ferfrjemdzjen, ús bêst dien guon nei jimme ta te stjoeren om de bannen en de freonskip mei jimme te fernijen. Want it is al jierren lyn dat wy wat fan jim hearre mochten. ₁₁Wat ús oanbelanget, op ús feesten en ús tinkdagen en sa sil it ús noait ûntkomme, jimme by ús offers en ús gebedens te neamen, want it is mar sa: jins bruorren heart men yn oantinken te hâlden. ₁₂Wy binne bliid dat jimme sa yn oansjen binne. ₁₃Wy sels sieten slim yn it lijen: rampen en oarloggen hienen wy aloan mei te krijen. De keningen fan ’e lannen om ús hinne kamen mei har legers opsetten. ₁₄Nettsjinsteande dat allegearre hawwe wy jimme en ús oare bûnsmaten en freonen net lestich wêze wollen. ₁₅Want ús help komt út ’e Himel. Hy stiet ús by. En sa binne wy fan ús fijannen ferlost. Ja, sa binne dy fernedere. ₁₆Wy hawwe Numénius, de soan fan Antíochus, en Antipater, de soan fan Jason, nommen en dy nei de Romeinen tastjoerd om it bûn en de freonskip út earder dagen mei harren te fernijen. ₁₇Wy hawwe harren ek opdroegen om nei jimme ta te gean, jimme de groetenis te dwaan en dizze brief oangeande it fernijen fan ús bûn en bruorskip oer te bringen. ₁₈It soe ús tige oanstean dêr in antwurd op te krijen. ₁₉Dit is it ôfskrift fan ’e brief, dy’t de Spartanen Onias takomme lieten: ₂₀Aríus, de kening fan ’e Spartanen, oan hegepryster Onias: De groetenis! ₂₁Ut in dokumint dat oer de Spartanen en de Joaden giet, hat bliken dien, dat dat bruorrefolken binne. Se stamme nammentlik beide fan Abraham ôf. ₂₂No’t wy dat witte, soenen jim ús in grutte deugd dwaan en skriuw ús, hoe’t it der mei jimme foarstiet. ₂₃Us antwurd op jimme brief is ditte: Jimme fee en jim goed, dat is uzes. En wat fan ús is, dat is jimmes. Wy hawwe ús boaden opdracht jûn jimme dat te sizzen.

₂₄Doe’t Jonatan hearde dat de generaals fan Demétrius weromkommen wienen mei in leger, noch grutter as it foarige, om tsjin him slach te leverjen, ₂₅briek er op út Jeruzalem en triek har yn ’e mjitte oant op ’e gerjochtichheid fan Hamat ta. Want hy woe harren de kâns net jaan om syn lân yn te fallen. ₂₆Hy stjoerde guon út om har kamp ris goed op te nimmen. Dy kamen werom mei it nijs dat de fijân him der op klear makke harren de kommende nachts te oerfallen.

₂₇By it ûndergean fan ’e sinne joech Jonatan syn mannen befel, sy soenen wekker bliuwe, de wapens by de hân, dat sy de hiele nacht troch ree wêze soenen om fuort fanwegen te kommen. Fierder sette er wachtposten út, rûnom om it kamp hinne. ₂₈Doe’t de fijân hearde dat Jonatan en syn mannen klear stienen foar de slach, krigen se de skrik en gong de moed der hielendal út. Se stieken yn har kamp de wachtfjurren oan en setten ôf. ₂₉Jonatan en syn mannen, ferrifele troch de wachtfjurren, fernamen dat net earder as de oare moarns. ₃₀Fuortynienen sette er se doe achternei, mar hy koe se net mear benei komme, mei’t se de rivier de Eleuterus al oer wienen. ₃₁Dat Jonatan liet se fierder gewurde. Hy gong no de kant út nei de Sabadeeske Arabieren, dy’t er fersloech en útplondere. ₃₂Doe briek er op en sette nei Damaskus ta. Dêrwei krúste er mei syn leger it lân troch, alle kanten út. ₃₃Ek Simon wie derop útstutsen en hie it lân trochkrúst, wol oan Asjkelon ta en de festings dêrby om. Doe gong er werom en sloech ôf nei Joppe, dat er besette. ₃₄Want se hienen him ferteld, dat de mannen dêr fan doel wienen dy festing oan Demétrius syn oanhing út te leverjen. Sadwaande lei hy der in besetting yn om op ’e stêd te passen.

₃₅Doe’t Jonatan werom wie, rôp er de âldsten fan it folk byinoar. En mei-inoar kamen se doe ta it beslút om yn Judéa festings te bouwen, ₃₆de muorren fan Jeruzalem in ein omheech te bringen, en tusken de stins en de stêd yn in slim hege muorre te meitsjen, sa, dat de stins alhielendal op himsels kaam te stean, apart fan de stêd, dat de besetting dêr net mear komme koe, ek net om te keapjen en te ferkeapjen. ₃₇Der waard folk wûn om de stedsmuorre wer op te bouwen. In ein muorre hie him bejûn, it stik fuort by de berchstream, op it easten fan ’e stêd. De wyk dy’t Chafenate hjit, makke er wer yn oarder. ₃₈En Simon boude Adida, dat yn ’e Sjefelaflakte leit, wer op en fersterke it. It krige no poartedoarren mei slútbalken.

₃₉Tryfon wie derop út om kening fan Azië te wurden. Syn doel wie kening Antíochus fan kant meitsje en dan sels de kroan opsette. ₄₀Hy wie bang dat Jonatan him dêryn net gewurde litte soe, mar besykje dat mei de wapens te kearen. Sadwaande beprakkesearre er, hoe’t er Jonatan yn ’e hannen krije soe om him fermoardzje te kinnen. Dat hy reizge ôf nei Bet-Sjan ta. ₄₁Jonatan mei 40.000 man, soldatefolk dat der wêze koe, triek him temjitte, ek nei Bet-Sjan ta.

₄₂Doe’t Tryfon seach, dat Jonatan mei sa’n sterk leger kommen wie, doarst er net tsjin him te begjinnen. ₄₃Hy helle him no freonlik yn, eare him op ’en heechsten, brocht him mei al syn freonen yn ’e kunde, joech him geskinken en hiet syn freonen en syn troepen, hja soenen om Jonatan syn sizzen jaan, likegoed as om sines. ₄₄En hy sei tsjin Jonatan: Wêrom dochs moat al dat folk fan jo him sa ôfbeule? Wy hawwe ommers gjin oarloch mei-inoar? ₄₅Lit se dochs nei hûs ta gean, behalven dan dy stik of wat dy’t jo by jo hâlde wolle. En gean dan mei nei Ptolemaïs ta. Dan sil ik de stêd en de oare festings mei de besettingen dy’t se hawwe en mei de amtners oan jo oerdrage. En sjoch, dan stek ik wer ôf. Want inkeld mei dat doel bin ik hjirhinne kommen.

₄₆Jonatan leaude him en hy die sa’t Tryfon sei. Syn leger stjoerde er fuort. Sadwaande gong dat nei Judéa werom. ₄₇Inkeld 3000 man hâlde er by him. 2000 dêrfan stjoerde er nei Galiléa ta en de oare 1000 naam er mei. ₄₈Jonatan en syn mannen wienen lykwols noch mar amper yn Ptolemaïs of it folk dêr die de poarten ticht. Hysels waard gefangen nommen en de mannen dy’t er by him hie waarden allegearre mei it swurd om hals brocht.

₄₉Fuort dêrop stjoerde Tryfon troepen nei Galiléa ta, nei de grutte flakte, fuotfolk en hynstefolk, om alle mannen dy’t Jonatan dêr hie, dea te meitsjen. ₅₀Dy hienen lykwols al heard dat Jonatan oerrompele en fermoarde wie, hy en de mannen dy’t er by him hie. De iene spriek de oare moed yn en sa trieken se op, ien hechte kloft, klear foar de slach.

₅₁Doe’t de oaren dy’t har achternei sieten, seagen dat it no in fjochtsjen om libben of dea wurde soe, gongen se werom. ₅₂Sa kamen se allegearre goed en wol yn Judéa oan. Se rouden om Jonatan en syn mannen. De moed wie der no alhielendal út. Ja, hiele Israel gong yn in swiere rouwe. ₅₃De folken om har hinne stelden no op ’en nij prikken yn it wurk om de Israeliten út te roegjen. Se seinen: Se hawwe gjin oanfierder mear en der is gjinien dy’t har helpt. It is no ús gouden oere om se oan te pakken, sa, dat gjinien skielk mear weet fan har hat.